Софија, 28 јуни 2024 – Образованието и иднината на младите се една од најактуелните теми и за Бугарија и за Европа. И денес е јасно дека нашиот пат кон просперитетот, до просперитетот и безбедноста минува низ образованието. Европа е плод на знаење и дух, а тие се нејзиниот главен ресурс. Тие ѝ дадоа сè за што милиони продолжуваат да се стремат и кој ни го дава овој ресурс – нашите наставници, училишта, научници и универзитети, нашите истражувачи и иноватори и научни центри, рече европскиот комесар за иновации, истражување, култура, образование и младината Илијана Иванова на трибината „Европа успева со квалитетно образование и одговорен бизнис“, организирана од весникот „24 Часа“.

Ова е веста, која денеска ја избра МИА од сервисот на Бугарската телеграфска агенција (БТА), согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка, кој предвидува секој ден националните информативни агенции на Северна Македонија и Бугарија да разменуваат по една вест, која ќе ја објават на својот интернет сајт без промени со изрично посочување и цитирање на партнерот како извор.

Нашите економии и заедници се изградени на образованието, тоа е основата на конкурентноста на Европа и една од најзначајните пречки за тоа е недостигот на работна сила и вештини. Затоа го создаваме европскиот образовен простор – за квалитетно образование достапно за сите. Според мене, тоа започнува со инвестирање во професијата наставник. Меѓутоа, ако ги погледнеме најновите статистики, ќе видиме дека речиси половина од наставниците во Бугарија се постари од 50 години, повеќе од 30 отсто се постари од 55 години, а тоа значи дека во следната деценија најмалку половина од Сегашните наставници во Бугарија најверојатно ќе заминат во пензија, изјави Илијана Иванова.

Таа истакна дека во последните години државата прави напори да ја подобри атрактивноста на професијата наставник. Платите се зголемени, можностите младите да добијат педагошко образование се проширија, но не треба да се задоволуваме со постигнатото. Ако сакаме нашите наставници да ги имаат потребните вештини и мотивација, мора да им понудиме квалитетни можности за континуиран личен и професионален развој. За таа цел, Европската комисија ги лансираше академиите за наставници „Еразмус+“, кои ги обединуваат институциите за обука на наставници низ Европската унија (ЕУ). Од 27 создадени вакви академии, Бугарија учествува на седум, рече Иванова.

Еврокомесарот зборуваше и за квалитетот и силната поврзаност меѓу образованието, обуката и бизнисот, за улогата на земјите-членки, како и за нивната посветеност, која е од водечка важност. За тековниот програмски период – од 2021 до 2027 година, повеќе од 786 милиони евра од Европскиот социјален фонд се издвоени за мерки насочени кон подобрување на квалитетот и достапноста на бугарското образование и обука, како и за поврзување со пазарот на трудот, изјави Илијана Иванова.

„Другиот елемент – Националниот план за закрепнување и одржливост, кој мора да побрзаме, предвидува реновирање на училиштата, изградба на нови универзитетски кампуси, средношколски лаборатории низ цела Бугарија. За реновирање и изградба се планирани повеќе од 75 милиони евра само за нови студентски домови, за жал, повторувам и се надевам дека ова доцнење ќе се компензира, затоа е навистина важно да се постигне овој политички консензус, за да не ја пропуштиме оваа можност – да ја модернизираме образовната инфраструктура со оваа значајна финансиска поддршка“, рече Иванова.

Таа истакна дека е важна и соработката меѓу европските институции, владите, бизнисите, академските кругови, бидејќи тоа е клучно за да се постигне квалитетно, модерно и достапно образование. Да се осигури дека образовниот систем произведува и испорачува вештини кои навистина се вреднуваат на пазарот на трудот. Можност во оваа насока е усвоената препорака на ЕК, која ги проширува можностите на учениците, студентите и наставниците да патуваат и студираат во други земји на ЕУ – или да ја промовираат мобилноста.

„Другиот многу важен и последен момент од нашата програма за работа беше нашиот предлог за европска диплома, поради што сум многу возбудена. Имавме средби со некои од претставниците на академските институции. Ова е проект изработен со учество на Универзитетите на ЕУ, вклучително и од Бугарија, и ќе овозможи создавање на такви заеднички програми со други високообразовни институции низ Европа Студентите ќе можат да студираат во неколку земји, да ги збогатуваат своите знаења и вештини и да добијат пошироко признание за нивните квалификации. Сегашните бирократски пречки и времето потребно за признавање на ваква диплома доколку е од повеќе универзитети“, рече Илијана Иванова.

Таа објасни дека смислата на оваа европска диплома е дека навистина заедно можеме да постигнеме многу повеќе. „Замислете нова генерација специјалисти со европска обука и искуство, а универзитетите ќе имаат корист од поедноставената рамка за здружување на нивните ресурси и капацитети, работодавците ќе имаат избор на висококвалификувани, повеќе јазични дипломирани студенти со специјализирани знаења и вештини. Образованието е област на националната компетентност и воведувањето на европската диплома е целосно доброволно“, рече еврокомесарот Илијана Иванова и изрази уверување дека и владите, образовните институции и студентите ќе ги видат конкретните придобивки од ваквите дипломи.

На трибината учествуваше и официјалниот министер за образование и наука проф. Галин Цоков.

Медиумската информативна агенција овие текстови ги објавува во оригинална форма, согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка меѓу двете национални новински агенции МИА и БТА.