Софија, 3 мај 2024 (МИА/БТА) – „Јас сум среќен човек затоа што секогаш го работам тоа што го сакам, а сакам многу работи“, вели во голем број интервјуа режисерот, актерот, сценографот, аниматорот и уметник Иван Андонов.

Ова е веста, која денеска ја избра МИА од сервисот на Бугарската телеграфска агенција (БТА), согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка, кој предвидува секој ден националните информативни агенции на Северна Македонија и Бугарија да разменуваат по една вест, која ќе ја објават на својот интернет сајт без промени со изрично посочување и цитирање на партнерот како извор.

Роден е на 3 мај 1934 година во Пловдив. Тој израснал во големо аристократско семејство. Дедо му е Иван Андонов Савов, син и внук на свештеници, заедно со Стефан Стамболов го организира Старозагорското востание, соработник на Захари Стојанов и секретар на револуционерниот комитет што го подготви и организираше Обединувањето, четирикратен национален претставник, новинар и адвокат.

Првиот подарок во детството

Еден од првите подароци во детството на Иван Андонов бил уред за проекција. Неговите родители и тетки го носеле на секојдневни претстави – тој исто така бил страстен за театарот. Во гимназијата бил поканет во групата „Јорданка Чанкова“. Набргу потоа ја режира својата прва претстава во училишната гимназија – „Дванаесетте месеци“ од Самуил Маршак.

Кога се пријавил во ВИТИЗ „Крастио Сарафов“, морал да приложи белешка на која може да напише дали може или не да аплицира на високообразовна институција. Како мајстор уметник по раѓање, идниот студент го направил единствениот фалсификат во животот – го фалсификувал документот, отстранувајќи го „не“. Тој е примен во класата на проф. Моис Бенеиш.

Има над 40 сценски улоги и речиси 60 телевизиски настапи и поставки

Уметничкиот пат на Андонов минува низ неколку театри – Сливен, младински и Државен сатиричен театар „Алеко Константинов“ во Софија.

Има над 40 сценски улоги и речиси 60 телевизиски настапи и поставки. Играл во претстави на Шекспир, Чехов, Мајаковски, Иван Вазов, Валери Петров. Работел со режисерите Димитрина Ѓурова, Лубен Гројс, Гриша Островски и Методи Андонов.

Киното му носи голема популарност

За прв пат застанал пред кино камерата по дипломирањето на ВИТИЗ „Красто Сарафов“ во 1956 година – во филмот „Години на љубовта“ на Јанко Јанков. Но, тој стекнал популарност во 1958 година со филмот на Рангел Валчанов „На малиот остров“ по сценарио на Валери Петров, во кој ја играл улогата на млад сонувач подготвен да се жртвува за своите пријатели.

Играше во филмовите „Ноќта против тринаесетти“ (1961), „Златниот заб“ (1962), „Анкетата“ (1963), „Инспекторот и ноќта“ (1963), „Полноќна авантура“ (1964 година. ), „Градот е блиску“ (1965), „На тротоар“ (1967), „Диверзија“ (1967), „Иван Кондарев“ (1973), „Наивен средовечен човек“ (1976), „Мажи на службен пат“ и други.

Неговото режисерско деби беше во 1974 година.

Неговото деби како режисер беше во 1974 година со филмот „Тешка љубов“ според романот на Вера Мутафчиева.

Од средината на 1970-тите до 1980-тите, понекогаш снимал два филма годишно. Режирал повеќе од 17 филмови. Меѓу нив се „Самодивско Хоро“ (1982), „Кров“ (1978), „Вишновата градина“ (1979), „Опасна шарм“ (1984), „Господи покани“ (1980), „Бела магија“ (1982), „Вчера“ (1988), „Адио Рио“ (1989), „Индиски игри“ (1991), „Вампири, гоблини“ (1992), ТВ серијата „Мост на Дунав“ (1999) итн. Работи во тандем со автори како Георги Мишев, Николај Хаитов, Константин Павлов, Свобода Бачварова, Владо Даверов, Марко Стојчев, Виктор Пасков итн.

Помеѓу 1963 и 1972 година, Иван Андонов снимил 12 анимирани филмови, на кои бил режисер и уметник. Меѓу нив се „Пејзаж“ (1963), „Сладолед“ (1964), „Скопје“ (1965), „Птици“ (1966), „Варијации на стара тема“ (1966), „Есперанца“ (1967), сценарист на анимираните филмови Неволја (1967), Раскинување (1968), Стари басни (1969), Мелодрама (1970), Мравка, Вистинска мравка (1970).

Цртањето е неговиот детски сон

Иван Андонов почнал да слика уште од детството. Учел во Пловдив кај неговиот учител од Првата машка гимназија – скулпторот Иван Топалов, во група заедно со Димитар Киров, Георги Божилов-Слонот, Јоан Левиев. Своите слики првпат ги покажал во 1962 година на младинска изложба.

Неговата прва самостојна изложба беше во 1978 година во галеријата на Сојузот на бугарските уметници, а во 2007 година ја отвори својата 23-та изложба. Во него тој покажува апстрактни слики со разиграни имиња како „Градина на хесперидите“, „Јапонска граматика“, „Рејд од телефон“, „Барајќи ја мажената Матилда“, „Бршлен“ и други.

Неговите слики се во сопственост на Националната уметничка галерија, други се во приватни колекции во САД, Канада, Австралија, Турција, Франција, Италија итн.

„Ништо не ми причинува толку задоволство како сликањето“, изјави режисерот во интервју за „Стандарт“ во 2005 година. „Јас не сум радио станица – да одам од еден бран на друг, од една на друга фреквенција. Повторно сум јас, повторно излегува од мене, но тоа е нешто поинаку. И тоа е многу убаво! Заспивам и сонувам да сликам. Се будам и размислувам за слики. Прекрасно е исто како да можеш да се посветиш само на една жена“.

Иван Андонов е добитник на „Софската награда“ за литература, уметност и архитектура за 1987 година (март 1988 година), на Орденот на Свети Кирил и Методиј за неговите особено значајни заслуги во развојот на културата и уметноста (2009 година).

Почина на 77-годишна возраст на 29 декември 2011 година.

_______________________________________________________________________________________

Медиумската информативна агенција овие текстови ги објавува во оригинална форма, согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка меѓу двете национални новински агенции МИА и БТА.