14 април 2024

Јутарњи лист

Никој во светот нема ваков одбранбен систем: Моќната „Железна купола“ целосно ги уништи иранските беспилотни летала, уништувајќи ги сите закани во воздухот за неколку секунди.

Израелската војска во саботата доцна навечер и во текот на ноќта во неделата собори речиси 300 беспилотни летала и проектили лансирани од Иран во остра ескалација на конфликтот на Блискиот Исток. Покрај помошта на Америка и другите сојузници во соборувањето на леталата, најголема улога имаше и познатата „Железна купола“, систем за противвоздушна одбрана што го претставува „животното осигурување на Израелците“.

Иран лансираше стотици беспилотни летала, крстаречки ракети и балистички ракети. Балистичките ракети се најопасни, па дури и погодија една база. Израелците прво со борбени авиони, а потоа и со „Железна купола“ ги уништуваа беспилотните летала и крстаречките ракети. Балистичките проектили беа соборени од системот „Стрела“. Наводно, и јорданските борбени авиони собориле неколку десетици беспилотни летала, а можеби и некои крстаречки ракети.

Системот за воздушна одбрана „Железна купола“ е еден од основните елементи на израелскиот одбранбен систем, кој пресретнува стотици ракети. Развиен е од израелските компании „Rafael Advanced Defense Systems“ и „Israel Aerospace Industries“, со финансиска и техничка поддршка на САД, кои подоцна ги купија двата система.

„Железната купола“ првпат беше инсталирана во 2011 година и со уште два система, „Давидова прашка“, која штити од ракети со среден дострел и „Стрела“, која е одговорна за пресретнување и уништување балистички ракети кои би можеле да пристигнат од Иран, гарантира максимална можна безбедност од сите видови ракетни напади.

Во март 2011 година, куполата беше поставена во градот Бершева на југот на земјата, на 40 километри од Појасот Газа, со цел да се запрат ракетите на Хамас кои беа дизајнирани според советските ракети „Град“.

Секоја батерија има три фрлачи со 20 пресретнувачи кои исклучително брзо го пребаруваат, лоцираат и следат движењето на кое било тело во воздухот во радиус од четири до 70 километри. Трошоците за пукање на еден пресретнувач се нешто помалку од 50.000 долари.

„Железната купола“ се потпира на систем на радар и анализа за да утврди дали проектилот што доаѓа претставува закана и го вклучува пресретнувачот само ако дојдовниот проектил претставува ризик да погоди населено место или важна инфраструктура. Тој му дава посебна вредност на системот бидејќи не троши ракети-пресретнувачи за проектили кои не претставуваат закана за луѓе или имот, приватни и стратешки. Пресретнувачот ја уништува нападната ракета во воздух и на тој начин ја елиминира заканата.

Системот лесно се прилагодува на новите закани, па дури и на оние кои се уште физички не постојат на бојното поле, но може да се очекуваат во догледна иднина.

Куполата е особено важна за јужниот дел на Израел, каде што овозможи  секојдневниот живот да се одвива послободно и покрај постојаната закана од Појасот Газа.

Експертите наведуваат дека постои опасност системот да пропадне во случај на потраен масивен ракетен напад, бидејќи тогаш нема да може доволно брзо да открие која од ракетите треба да биде пресретната бидејќи тие се упатуваат кон цели каде што може да предизвика човечки жртви или материјална штета. Но, изгледа оваа ноќ ги демантираше. паг/