Shkup, 25 dhjetor 2023 (MIA) - Me lehtësimin e punësimit në institucione pa pritur miratimin nga Ministria e Financave, do të shmanget situata ku në fund të vitit hapen konkurset që ishin paraparë në fillim të vitit, thotë ministri i Shoqërisë të Informatikës dhe Administratës, Azir Aliu.

“Së pari, procedurat janë shumë të gjata sipas ligjit të vjetër dhe duhet të merrni edhe pëlqimin për çdo punësim si drejtues i institucionit. Me ligjin e ri kemi ndërhyrë që ato afate të shkurtohen shumë. Vlerësoj se kjo do t'ua lehtësojë punën institucioneve sepse deri më tani po vijmë në një situatë që në fund të vitit hapen konkurset për ato vende pune që ishin paraparë në fillim të vitit. Sipas Raportit që kemi pasur si Ministri, jemi të obliguar që dy herë në vit të dalim me Raport në Qeveri për punësimet e reja në përputhje me planet vjetore dhe sistematizimin dhe besojmë se gjashtë muajt e parë të këtij viti procesi i punësimit në përputhje me miratimet e marra nga Ministria e Financave ishte shumë i vogël, nën 30 për qind. Arsyeja për këtë, siç u përgjigja, është se procedurat janë të gjata dhe nuk arritën t'i realizojnë punësimet që ishin paraparë”, tha Aliu në një takim me gazetarët.

 Për 100 konkurset e publikuara për punësim në administratën publike, Aliu tha se nuk bëhet fjalë për punësime të reja, as për punësime partiake, por për transformim të marrëdhënies së punës, me mundësi aplikimi për personat që nuk janë të punësuar në institucione.

“Është marrë një vendim nga Qeveria, të gjithë ata që kanë vite në institucione dhe që janë punonjës të përkohshëm, të gjejnë një mënyrë, nëse ka nevojë, për ta transformuar marrëdhënien e tyre të punës për një punësim me periudhë të pacaktuar ose definitive. Pra, këta nuk janë të punësuar të rinj. Me ligjet e reja nga viti 2025 nuk do të ketë mundësi për punësim përmes Agjencisë për Punësim të Përkohshëm. Pra, jo rastësisht ky 2024 do të jetë viti i optimizimit të kapaciteteve njerëzore në të gjitha institucionet sipas ligjeve të reja. Që të mos ketë kritika se bëhet fjalë për punësime partiake, procesi është i hapur, nuk është marrë thjesht vendim që të njëjtat punësime të transferohen drejtpërdrejt ose të njëjtët persona që punojnë në institucione prej vitesh nga afati i caktuar në afat të pacaktuar, por procesi është i hapur dhe mund të konkurrojnë edhe qytetarët që nuk janë pjesë e atyre institucioneve”, theksoi ministri i Shoqërisë të Informatikës dhe Administratës.

Lidhur me Ligjin për Shërbimin e Lartë Menaxhues, ai tregoi se është në proces përgatitjeje. Drafti është tashmë në Regjistrin Kombëtar Elektronik të Rregulloreve, por dy grupe pune janë duke punuar për versionet e reja dhe në fund do të zgjidhet se cila qasje do të jetë më e pranueshme.

„RKER ka ngarkuar versionin më të fundit, për të cilin kemi pasur një debat publik. Këto dy versione janë versione pune, ende nuk janë kompletuar në grupet punuese dhe duhet të na prezantohen edhe neve si institucion, e pastaj edhe një herë të kemi debat publik për ato versione“, tha Aliu, duke shtuar se në fund të janarit ose në fillim të shkurtitinga grupet e punës do të përgatiten draft-versionet.

Për sigurimin e një pozicioni orbital për shtetin, Aliu tha se kjo do të thotë shumë për shtetin, por edhe për digjitalizimin e shoqërisë, sepse do të sigurojë të dhëna më të besueshme për qytetarët, një transformim më të lirë të digjitalizimit në shoqëri. Hapi tjetër do të jetë lëshimi i një sateliti, që do të thotë prestigj për vendin.

 “Në fakt, për momentin kemi koordinatat e përcaktuara për vendin tonë dhe ato janë të fiksuara dhe tashmë të disponueshme për ne. Faza e dytë është analiza dhe ajo fazë zgjat dy deri në tre vjet, çfarë lloj sateliti dhe nëse ne (analiza dhe analiza financiare) do të shkojmë me një lëshim satelitor apo do të jepet hapësira me qira për një periudhë të caktuar. Do të duhet të jetë një vendim i shtetit së bashku me IQ. Ju e dini që IQ është institucioni më i vjetër në botë që përcakton frekuencat për komunikimet në orbitë. Aty janë tre nivele, ne jemi në nivelin e tretë, pozicioni ynë orbital është 16.6, thotë Aliu.

 Për vitin e ardhshëm për Ministrinë e Shoqërisë Informatikе dhe Administratës, fokusi mbetet vazhdimi i procesit të digitalizimit të shërbimeve publike dhe disponueshmëria më e madhe e tyre për qytetarët.

“Portali kombëtar uslugi.gov.mk tashmë po punohet për ta bërë atë gjithëpërfshirës. Fatkeqësisht, pas analizave tona të bëra në MSHIA, një nga arsyet kryesore pse shërbimet tona të digjitalizuara përdoren shumë pak nga qytetarët, ishte pikërisht ajo interfejs e portalit, e cila është shumë e vështirë, domethënë nuk është e lehtë për t'u përdorur. Kjo është arsyeja pse ne po punojmë intensivisht që të kemi një interfejs të ri përmes së cilit qytetarët do të kenë mundësi të aksesojnë shumë lehtë shërbimet që ne i kemi. Gjithashtu do të vazhdojmë të rrisim digjitalizimin e shërbimeve. Po digjitalizojmë 135 shërbime të reja, 40 prej tyre tashmë kanë përfunduar, të tjerat janë në testim. Nëse rezultatet tregojnë se ato janë mjaft të mira dhe në përputhje me performancën, ato do të hyjnë në prodhim. Pra, 134 apo 135 shërbime, nga të cilat një pjesë tashmë është në prodhim, pjesa tjetër në ambient testues”, thotë ministri Aliu.

Për reformën në administratën publike, ai tha se pesë ligjet e reja i hapin rrugën optimizimit të saj. Përveç digjitalizimit, Aliu deklaroi se pjesë e atij ekosistem është edhe inteligjenca artificiale. Ministria e Shoqërisë Informatike dhe Administratës, njoftoi ai, do të dalë me një Plan Veprimi për inteligjencën artificiale në administratën publike, i cili thotë se do të ndihmojë shumë në proceset në administratën publike, por edhe për qytetarët që të arrijnë më lehtë në informacione të rëndësishme për ta.

I pyetur për arsyet e uljes së numrit të punonjësve në administratën publike, si dhe rënien e interesit për t'i punësuar ata, ai e lokalizon njërin prej tyre në paga, si dhe në mungesën e zhvillimit të karrierës të përcaktuar saktë në administratën publike, gjëra që ai shpreson se do të ndryshojnë me ligjet e reja që janë në procedurë parlamentare.

“Tashmë është duke u përcaktuar një kornizë e qartë për përcaktimin e pagave në sektorin publik. Deri më tani ishte një kaos ku mund të punoje në një institucion dhe kolegu yt me të njëjtin profil në një institucion tjetër dhe të kesh një pagë më të lartë ose më të ulët, kështu që tani do të hiqet. Një pikë tjetër janë shpenzimet e udhëtimit. Si vend i vogël, institucionet publike janë të koncentruara në Shkup dhe problem i punëtorëve jashtë Shkupit ishte edhe shpenzimi i mjeteve shtesë për shpenzimet e udhëtimit. Me ligjin e ri nga viti 2025 do të mbulohen 50 për qind e shpenzimeve të të gjithë qytetarëve, pavarësisht nëse janë nga Shkupi apo jashtë Shkupit, ndaj vlerësojmë se me këtë do të japim një kontribut në administratën publike dhe profile të mira nga jashtë. Edhe Shkupi mund të aplikojë për të qenë pjesë e institucioneve”, tha Aliu.

Qeveria miratoi pesë ligjet e propozuara nga Ministria e Shoqërisë Informatike dhe Administratës, të cilat janë të rëndësishme për reformën e administratës publike dhe transformimin digjital të shtetit dhe që pritet të kontribuojnë në përshpejtimin e procesit të avancimit të proceseve demokratike në vend, afrimi i administratës publike me qytetarët dhe sinkronizimi i proceseve digjitale me trendet evropiane. Bëhet fjalë për Ligjin për Nëpunësit Administrativë, Ligjin për të Punësuarit në Sektorin Publik, Ligjin për Sigurinë e Rrjeteve dhe Sistemeve Informative dhe Transformimin Digjital, Projektligjin për ndryshimin dhe plotësimin e ligjit për Menaxhimin Elektronik dhe Shërbimet Elektronike dhe Projektligjin për Zhvillimin Profesional dhe Trajnimin e Nëpunësve Administrativë.

Foto: MIA