Shkup, 21 qershor 2023 (MIA) - Vendosje sa më e shpejtë e arsimimit politik për të gjithë nxënësit, ishte konkluzioni kryesor i miratuar nga gjetjet e Analizës për arsimimin politik në Maqedoninë e Veriut, që u prezantuan sot në debatin e ekspertëve të organizuar nga Fondacioni për Demokraci Uestminster në kuadër të bashkëpunimit me Qendrën Presidenciale për Arsimim Politik (QPAP) në Kabinetin e Presidentit.

Krahas vendosjes së arsimimit të detyrueshëm politik, nga Analiza është arritur në konkluzionin se është e domosdoshme edhe ndjekja e vazhdueshme e nivelit të zhvillimit të shkathtësive të nxënësve, institucioneve që të ndajnë kohë dhe burime për hulumtime që kanë të bëjnë me personat e rinj, që të ndiqet niveli i gatishmërisë së profesorëve, të përcaktohet qasja dhe modeli përkatës për vendosjen e arsimimit politik në kuadër të arsimit formal, të sigurojnë vëmendjen e duhur për arsimimin politik dhe qytetar dhe gatishmërinë e nxënësve, si dhe përfshirjnë arsimimin mediatik si pjesë e arsimit politik.

Në këtë ngjarje, krahas përfaqësueses së Fondacionit për demokraci të Uestminsterit, Dona Kosturanova, u drejtuan edhe ministri i Arsimit dhe Shkencës, Jeton Shakiri, Drejtori i Byrosë për Zhvillimin e Arsimit, Zeqirija Hasipi, si dhe profesorët e Fakultetit Juridik, Nenad Markoviq dhe Ivan Damjanovski.

Përfaqësuesja e Fondacionit për Demokraci Uestminster, Dona Kosturanova, theksoi se Analiza e arsimimit politik e ka origjinën nga debati që u zhvillua pikërisht një vit më parë, ku të gjithë të pranishmit u pajtuan me konsensusin se ka mungesë të arsimimit politik.

"Ne shohim hulumtime që vazhdimisht na tregojnë se të rinjtë janë qytetarë të vetëdeklaruar të përjashtuar nga shoqëria, se ata janë apatikë, të rezignuar dhe nuk kanë besim as në institucionet as në mjedisin e tyre, e me këtë nuk kanë besim as në sistemin demokratik në të cilin jetojmë", tha Kosturanova, duke shtuar se gjetjet që morën nga Analiza e Arsimimit politik tregojnë se në Maqedoninë e Veriut në arsimin formal ka përmbajtje që mbulojnë segmentin e arsimit qytetar dhe politik, por ato nuk janë të mjaftueshme.

Ajo theksoi se ajo që kemi si përmbajtje është e kufizuar në arsimin fillor, por jo në atë të mesëm, dhe theksoi se vetëm duke vendosur arsimin politik mund të investojmë në një shoqëri ku qytetarët aktualë dhe të ardhshëm do të mund të luftojnë për të drejtat e tyre dhe t 'i mbajnë institucionet përgjegjëse për punën e tyre para qytetarëve.

Ministri i Arsimit dhe Shkencës, Jeton Shaqiri, njoftoi në këtë ngjarje se është duke u zhvilluar reforma më e madhe e arsimit fillor që ka ndodhur deri më tani në vendin tonë, e cila do të vendosë më shumë lëndë zgjedhore në përputhje me interesat dhe afinitetet e nxënësve.

“E gjithë reforma është projektuar për t'i drejtuar të rinjtë të mësojnë më shumë për demokracinë, multikulturalizmin, të jenë tolerantë dhe të zgjidhin konfliktet në mënyrë paqësore, si dhe të respektojnë diversitetet”, theksoi ministrja.

Lidhur me arsimin politik, Shaqiri vuri në dukje se ata pajtohen me Byronë e Zhvillimit të Arsimit për nevojën e avancimit të vendosjes së tij në klasat e larta dhe shkollat e mesme që pritet të vendosen në vitin shkollor 2024/2025.

Sipas Zeqiriya Hasipi, drejtor i Byrosë së Zhvillimit të Arsimit, reformat e nisura arsimore nuk do të ishin të plota pa arsimin politik.

Ai theksoi se Byroja e Zhvillimit të Arsimit është e përkushtuar për integrimin e më shumë përmbajtjeve nga arsimi politik në lëndët e arsimit të rregullt.

“Mungesa e socializimit adekuat politik në mesin e të rinjve, si dhe mungesa e përgjithshme e kapaciteteve demokratike të shoqërisë maqedonase, ndikojnë negativisht në qëndrimet dhe vlerat e të gjitha grupmoshave, duke përfshirë edhe të rinjtë”, theksoi Markoviqi.

Ai paraqiti një pasqyrë në raport me atë se ku deri tani hasen përmbajtje të lidhura me arsimin politik, duke arritur në konkluzionin se arsimi i gjimnazit nuk mbulon një vëllim të mjaftueshëm të arsimit politik, për dallim nga shkollat e mesme profesionale ku kemi lëndë të detyrueshme, të cilat përpunojnë këtë fushë.

Markoviqi theksoi se nga analizat vihet re se deri në 57% e të rinjve nuk janë aspak të interesuar dhe nuk ndjekin ngjarjet politike, por ajo që e shqetëson më shumë atë, siç tha ai, është se sipas rezultateve të analizës, të rinjtë besojnë në teoritë e konspiracionit më shumë se të moshuarit.

"Indeksi i arsimimit mediatik është më i ulëti në vendin tonë nga vendet e Evropës Juglindore," theksoi Markoviqi, duke shtuar se shteti ynë tregon rezultate të dobëta në testet e PISA në fushat e leximit, matematikës dhe shkencave natyrore.

Sipas Damjanovskit, vendosja e lëndës së arsimit politik në të gjitha institucionet e shkollave të mesme, si dhe investimi në staf të kualifikuar mësimdhënës janë faktorët më të rëndësishëm që rrisin efektivitetin e arsimit politik në kulturën politike, vetëdijen demokratike dhe pjesëmarrjen politike në mesin e të rinjve.

Damjanovski theksoi modelin danez të arsimit politik si modelin më të suksesshëm në botë.

Analiza u përgatit në fillim të vitit 2023, si aktivitet i VFD-së dhe Qendrës Presidenciale për Arsimim Politik, në kuadër të projektit “Praktiko demokratike” i financuar nga Ambasada Britanike. Autor i analizës, përveç Damjanovskit dhe Markoviqit, është edhe Prof. Dr. Aleksandar Spasov. 

Foto: MASH