• вторник, 12 ноември 2024
На денешен ден
22 мај 2021 (МИА)   337.- Починал римскиот цар Константин Први Велики, првиот римски цар кој дозволил слободно исповедање на христијанството. Тој е основачот на Константинопол (Цариград), новата престолнина на Царството. 1813.- Во Лајпциг е роден Рихард Вагнер, германски композитор, реформатор на операта и централна личност во нејзиниот развој во третата половина на 19. век. Негови најзначајни дела се „Тристан и Изолда“ и „Лоенгрин“. Умрел во Венеција, на 13 февруари 1883 година. 1819.- Парниот брод „Савана“, изграден во Џорџија, САД, пристигнал во Ливерпул, во Велика Британија. Тоа бил првиот параброд кој за само 25 денови го препловил Атлантикот. 1859.- Роден е англискиот писател Артур Конан Дојл, лекар по професија, кој се прославил како автор на криминалистичките романи и раскази во кои главните јунаци Шерлок Холмс и неговиот пријател д-р Вотсон се измислени. Дела: „Спомените на Шерлок Холмс“, „Белиот одред“, „Изгубениот свет“, „Големата бурска војна“, „Историја на британските походи во Франција и Фландрија“, „Историја на спиритуализмот“. 1885.- Во Париз умрел Виктор Иго, француски писател, основач на францускиот романтизам во 19 век. Негови најпознати дела се романите „Клетници“, „Ѕвонарот на Богородичната црква во Париз“ и „Работници на море“. Роден бил во 1802 година. 1885.- Роден е водачот на италијанските социјалисти Џанџакомо Матеоти, кого во јуни 1924 го заробиле и убиле фашистите, по говорот кој го одржал претходниот ден во парламентот во кој документирано ги разобличил фашистичките методи и насилство на изборите. 1903.- Во селото Могила, Битолско, во борба против турската војска и полицијата загинал Андреја Петров Блажески - Расолкоски, познат како Дедо Андреја, македонски револуционер и војвода. Роден бил во Мало Црско, во средината на 19 век. 1907.- Роден е англискиот театарски и филмски актер, режисер и продуцент Лоренс Оливие, еден од најголемите толкувачи на ликови од делата на Вилијам Шекспир. Добитник бил на најголемиот број награди „Еми“ за ТВ-творештво, наградуван е на фестивалот во Кан, а добил Оскар за филмот „Хамлет“. Останати филмови: „Хенри Петти“, „Ричард Трети“, „Три сестри“, „Оркански висови“, „Ребека“, „Леди Хамилтон“, „Кери“, „Отело“, „Спартак“, „Картум“, Маратонец“... 1915.- Во најголемата железничка несреќа во британската историја, во судир на два воза во Шкотска, загинале 227 години. 1939.- Двајцата диктатори, водачот на германските нацисти Адолф Хитлер и водачот на италијанските фашисти Бенито Мусолини, го потпишале десетгодишниот „челичен пакт“ за политички и воен сојуз. 1943.- Во Москва било објавено распуштањето на Комунистичката интернационала, позната како Коминтерна, која беше основана во Москва во 1919 година. 1972.- Претседателот на САД Ричард Никсон допатувал во Москва како прв шеф на САД кој го посетил Советскиот Сојуз. 1972.- Цејлон го добил називот Шри Ланка. Овој ден се прославува како национален празник на Шри Ланка. 1979.- Официјално било верификувано основањето на битолскиот Универзитет. 1989.- Индија успешно ја испробала првата ракета „земја-земја“ со среден дострел, станувајќи една од малубројните држави која располага со балистички ракети. 1992.- Словенија, Хрватска и Босна и Херцеговина биле примени во Обединетите нации. 2003.- Советот за безбедност на Обединетите нации ја усвоил американската нацрт-резолуција со која после 12 години биле укинати строгите санкции против Ирак. Со Резолуцијата 1483 им биле дадени широки овластувања на САД и на Велика Британија во управувањето со Ирак и ирачката нафтена индустрија. 2004.- Шпанскиот престолонаследник принцот од Астурија Фелипе Бурбонски и поранешната најпопуларна шпанска телевизиска новинарка Летисија Ортис се венчале во Мадрид. Церемонијата на првото кралско венчавање на тлото на Шпанија после 98 години го обезбедувале исклучително подготвени сили на полицијата и војската, вклучувајќи и сили на НАТО. 2016.- Умрел Велимир Бата Живојиновиќ, југословенски и српски, телевизиски и филмски актер кој на филмското платно дебитирал во 1955 година во филмот „Песните од Кумбара“. Играл во повеќе од 280 филмови и телевизиски серии. Бил еден од родоначалниците на таканаречениот „Црн бран“ во југословенскиот филм, настанат на почетокот на шеесеттите години, во кои континуирано настапувал се до доцните седумдесетти години. Играл и во повеќе таканаречени партизански филмови во кои се прослави за време на 60-те и 70-те, а еден од нив е „Валтер го брани Сараево“, кој му донесол голема популарност во Кина. Паралелно се занимавал и со политика. Од почетокот на деведесеттите, бил пратеник на Социјалистичката партија на Србија во неколку мандати, а во 2002 година бил и кандидат на СПС на републичките претседателски избори во Србија. Бата Живојиновиќ бил роден во Корачица, под Космај, на 5 јуни 1933 година.   ###

Остани поврзан