Лос Анџелес, 17 мај 2024 (МИА) - Повеќето човечки особини се полигенски, што значи дека тие се одредени со комбинација на неколку гени од двајцата родители. На пример, има најмалку 700 секвенци во генетски код на една личност коишто може да влијаат на висината, кожа, бојата на косата и очите итн.

Иако повеќето наследени гени се пренесуваат од двајцата родители, некои особини се типично и директно поврзани со мајката. Следат неколку примери.

Знаците на стареење

Како што старее, на човековото лице се појавуваат брчки - на челото, кај устата итн. Тоа, во голем дел „се презема“ од мајката, т.е. мајчините митохондрии придонесуваат за процесите на стареење. Според истражувачите од шведскиот Каролинска институт и германскиот Институт за биологија и стареење „Макс Планк“, детето ќе ја наследи ДНК-та на мајката, вклучително и митохондријалните болести или дисфункција. Истражувачот д-р Нилс-Горан Ларсон, вели:

- Истражувањето покажа дека митохондријалната ДНК на мајките влијае на тоа како старееме. Ако ја наследиме митохондријалната ДНК со мутации од нашата мајка, старееме побрзо.

Интелигенција

Иако не постои единствен „ген за интелигенција“, еден од факторите коишто придонесуваат за високиот интелект на детето е ДНК-та на мајката. Повеќе истражувања ја поддржуваат оваа теорија, на пр., она спроведено од Советот за медицински истражувања во Шкотска.

Британските истражувачи интервјуирале млади луѓе на возраст од 14 - 22 години и тоа траело повеќе години. Заклучоците говорат дека најдобриот показател за интелигенција е коефициентот на интелигенција на мајката. Во просек, коефициентот на испитаниците варирал само за 15 поени од оној нивната мајка.

Менталното здравје и нарушувањата

Според научнициете, не се наследуваат само физичките особини и однесувањето, туку и менталните и емоционалните одлики. Иако и надворешните околности играат улога во развојот на нарушувањата на расположението, разни болести или состојби, тие дејствуваат во склад со генетските предиспозиции - не секогаш исклучиво од мајката, но истражувањата посочуваат дека ова е почеста појава отколку што се мислеше.

Испитување од 2016 година открива поврзаност меѓу депресијата кај мајката и ќерката во анализа на 35 семејства. Интересно е што депресијата, според наводите не се пренесува од татко на ќерка или од татко на син.

„Килограмите“

Одржувањето здрава тежина има многу повеќе врска со здравиот начин на живот отколку со генетиката, но тоа не значи дека гените на мајката не се поврзани со дебелината на синот или ќерката. Според некои истражувања, мастите се суштински извор на енергија во телото. Темното масно ткиво е особено одговорно за регулирањето телесна температура и енергетски метаболизам, за разлика од белите масни клетки, коишто се зголемуваат при вишок енергија (калории).

Истражувачите откриваат дека темното масно ткиво може да се користи во борбата против дебелината. Во таа смисла, мајките носат ген којшто им овозможува на темните масти да надвладеат над белите масти, коишто пак, генетиката му ги припишува на таткото и неговите гени.

Начините на спиење

Сонот, т.е. навиките, однесувањето, па дури и некои нарушувања во спиењето, многу се верува дека попрво се пренесуваат од мајка на дете, отколку од таткото. Ова ги вклучува циклусите на спиење и будење, но и несоницата.

И напис во списанието „Слип медисин“ (Sleep Medicine) посочува дека децата ги наследуваат навиките на спиење од нивните мајки. Во таа смисла, занимлива е јасната поврзаност меѓу несоницата кај мајката и неколку метрики на спиење кај бебето.  си/

Фото:  МИА архива