Скопје, 28 декември 2024 (МИА) - Во Скопје денеска се одржа вториот протестен марш против аерозагадувањето, организиран од иницијативата „Зелен хуман град“. Граѓаните маршираа од Министерството за животна средина и просторно планирање, преку Собранието и Владата, до бараките на Град Скопје, носејќи транспаренти со пораки како „Сакаме чист воздух“ и „Воздухот ни е отров, власта ни е глува“. Тие ги повторија своите барања за јавен мониторинг на индустриските објекти, еколошко загревање на јавните установи, приоритет на јавниот превоз и велосипедите, и подобро управување со отпадот.

Дел од пораките беа и „Сакаме чист воздух“, „Не - за нови станови, да – за чисти бели дробови“, „Од смогот не се гледа иднината“, „Пред употреба на воздухот консултирајте се со вашиот лекар или фармацевт“, „Буџетот е магично стапче за загадувањето“ и „Нема AIR од ова“. 

Од „Зелен Хуман Град“ имаат имаат четири конкретни барања за борба против аерозагадувањето во Скопје.,

-Првото барање е јавен континуиран мониторинг на индустриските објекти за да се знае точно кој и како загадува. Второто барање се однесува на еколошко загревање на објекти како Детската клиника во Козле, која сè уште се загрева на мазут. Третото барање е решавање на автоцентричноста во градот, со приоритет на јавниот превоз и велосипедите над автомобилите и четвртото барање е подобро управување со отпадот, изјави Горјан Јовановски од иницијативата „Зелен хуман град“.

Од првиот протестен марш што се одржа на 10 декември поминаа речиси три недели.

- Две недели од доставените барања, а одговор од институциите уште нема. На кого му служат? Без чист воздух нема здравје! Без здравје нема живот! Ги полниме болниците и ги оставаме своите пари по аптеките, изјавија од „Зелен хуман град“ во најавата за протесот.

Партиите во меѓувреме со меѓусебни обвинувања за тоа кој е одговорен за загадениот воздух. Опозициската СДСМ со забелешка дека шест месеци откако власта е во рацето на ВМРО-ДПМНЕ, тие не презеле одговорност и сериозни чекори, а граѓаните биле оставени сами на себе. 

-Скопје, главниот град на нашата држава, повторно е на листата на најзагадени градови во светот. Според извештаите на УНИЦЕФ, граѓаните на Скопје, Тетово, Куманово и Велес дишат загаден воздух повеќе од 3 месеци. Светската банка, пак, алармира дека загадувањето годишно убива 2.800 наши сограѓани. Овие податоци се алармантни и бараат нужна институционална акција која досега изостанува. Каде се ветувањата на Мицкоски и ВМОР-ДПМНЕ? Кога беа во опозиција, најавуваа една милијарда евра за инвестиции во чист воздух и намалување на загадувањето за 50 отсто. Тие ветувања денеска се покажаа како една голема лага. Владата на Мицкоски и ВМРО-ДПМНЕ не само што не презема сериозни мерки, туку дополнително ги намалува средствата за борба против загадувањето на воздухот за 51 отсто, а во буџетот 2025 година ги нема ниту еколошките програми кои со години се реализираа успешно. Тоа е неодговорно и мора да се промени, изјави денеска на прес-конференција потпретседателката на СДСМ, Каја Шукова.

Порача дека Владата мора веднаш да ги ревидира своите политики и да преземе сериозни чекори за справување со загадувањето, а секој ден одложување значи уште повеќе загрозени животи на нашите сограѓани.

Од ВМРО-ДПМНЕ со реакција на нејзиниот прес. Велат СДСМ седум години не успеала ниту еден процент да го намали загадувањето на воздухот.

-Седум години СДС не успеа ниту еден процент да го намали загадувањето на воздухот.  Нивните прес-конференции каде што критикуваат за загадувањето на воздухот, се крајно лицемерни. СДС со нивниот криминален партнер ДУИ, наместо да се занимаваа со намалување на загадувањето на воздухот, тие гледаа како повеќе да го наполнат својот џеб. За разлика од нив, Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ преку конкретни чекори ќе се бори против загадувањето на воздухот. Некои од мерките се, субвенции за инвертер клими, финансиска поддршка за еколошки технологии, пошумување и забрзана гасификација, како и иновативни решенија за одржлива иднина. ВМРО-ДПМНЕ се грижи за граѓаните и работи во нивен интерес, стои во реакцијата на владејачката партија.

Претходно зелената партија ДОМ ја даде својата целосна поддршка за протестот.

-Игнорирањето на понудените мерки од протестот пред две седмици од страна на повиканите институции е показател за нивната несериозност кон борбата за чист воздух и преземањето итни мерки за справување со загадувањето. Уште еднаш ги повикуваме надлежните институции да покажат одговорност и да преземат конкретни и долгорочни мерки за намалување на загадувањето – од промоција на обновливи извори на енергија и воведување на енергетски ефикасни решенија до зајакнување на инспекциските контроли и казнување на загадувачите, се вели во соопштението на ДОМ.

Според податоците на УНИЦЕФ, 11,6 отсто од смртните случаи кај новороденчињата во земјава се поврзани со загадениот воздух, што значи дека секое деветто починато дете под една година го губи животот поради аерозагадувањето. ар/ац/

Фото: МИА