Nju-Jork, 6 tetor 2024 (MIA) - Gazeta amerikane "Nju-Jork Tajms" zbuloi sfondin e njërit prej operacioneve më të suksesshme të shërbimit sekret izraelit Mosad në historinë e tij kundër Hezbollahut, kur shkaktoi shpërthime të mijëra pejxherëve që i shfrytzonte ky grup libanez.

Në prezantim shitjesh për Hezbollahun dy vjet më parë, linja e re e pejxherëve të Apollos dukej krejtësisht e përshtatshme për nevojat e grupit me një rrjet të gjerë luftëtarësh paranoikë, bën të ditur gazeta.

Pejxheri AR924 ishte disi më i madh, por i fuqishëm, i disenjuar për t'i bërë ballë kushteve të fushës së betejës. Ai mund të lëvdohej me një dizajn tajvanez të papërshkueshëm nga uji dhe një bateri të madhe që mund të funksiononte për muaj të tërë pa u rimbushur.

Ajo që është më e rëndësishme, nuk kishte rrezik që inteligjenca izraelite të ishte në gjendje të ndiqte këto pajisje. Udhëheqësit e Hezbollahut ishin aq të impresionuar sa blenë 5.000 kopje dhe filluan t'i shpërndanin ato tek luftëtarët e nivelit të mesëm dhe stafi mbështetës në shkurt. Asnjë nga përdoruesit nuk dyshoi se ata mbanin bombë izraelite të punuar me mjeshtëri. Madje edhe pasi mijëra pajisje shpërthyen në Liban dhe Siri, pak vetë e kuptuan karakteristikën e tyre më keqbërës: një proces dekriptimi me dy faza që siguroi që shumica e përdoruesve po mbanin pejxherin me të dyja duart kur ai shpërthen.

Sipas përfaqësuesve izraelitë, amerikanë dhe të Lindjes së Mesme, Mossadi i aktivizoi këto pajisje nga distanca më 17 shtator, duke vrarë ose plagosur deri në 3.000 oficerë dhe anëtarë të Hezbollahut, kryesisht në role në prapavijë, së bashku me një numër të panjohur civilësh.

 Ky akt spiunazhi është një nga operacionet më të suksesshme dhe më gjeniale të inteligjencës në historinë më të re. Por, detajet kryesore të operacionit, duke përfshirë planifikimin dhe ekzekutimin e tij, si dhe kontroversën që ka shkaktuar në komunitetin e sigurisë së Izraelit dhe midis aleatëve, tek tani po dalin në dritë. Kjo histori, duke përfshirë detaje të shumta të reja të operacionit, përbëhet nga intervista me zyrtarë të sigurisë, politikanë dhe diplomatë izraelitë , arabë dhe amerikanë që ishin të njoftuar me ngjarjet, si dhe zyrtarë libanezë dhe persona të afërt me Hezbollahun. Të gjithë folën në kushte anonimiteti për shkak të ndjeshmërisë së informacioneve.

Ata përshkruan për "Nju-Jork Tajms" planin afatgjatë me origjinë nga centrali i Mosadit në Tel Aviv dhe që përfshinte operativistë dhe ndihmës të pavetëdijshëm në shumë vende.

Sipas një raporti të "Uashington Post", sulmi jo vetëm që shkatërroi udhëheqjen e Hezbollahut, por gjithashtu inkurajoi Izraelin që të targetojë dhe të vriste udhëheqësin e tij të lartë, Hasan Nasrallah, duke rritur rrezikun e një lufte më të gjerë në Lindjen e Afërt.

 Sulm iranian me 180 raketa i bindi udhëheqësit politikë izraelitë se Hezbollahu mund të shtyhej në prag, duke iu nënshtruar shkatërrimit sistematik nga sulmet ajrore dhe më vonë ndoshta një pushtimi tokësor. Derisa shumë vetë i mahniteshin suksesitn të komplotit, disa zyrtarë mbeten të shqetësuar për pasojat më të gjera nga sulmi në konfliktin që vazhdon të zgjerohet.

Ideja për Operacionin Pejxher u konceptua në vitin 2022, sipas zyrtarëve izraelitë, të Lindjes së Mesme dhe amerikanë të njoftuar me ngjarjet. Pjesë të planit filluan të dalin në sipërfaqe më shumë se një vit para sulmit të Hamasit më 7 tetor, i cili e zhyti rajonin në luftë. Ishte një kohë paqeje relative në kufirin verior të Izraelit me Libanin, të shkatërruar nga lufta.

Nga disa grupe të milicisë të mbështetura nga Irani që posedojnë armë të orientuar drejt Izraelit, Hezbollahu është deri tani më i forti.

Autoritetet izraelite vëzhguan me shqetësim në rritje ndërsa grupi libanez siguroi armë të reja në një arsenal tashmë të fuqishëm të aftë për të sulmuar qytetet izraelite me dhjetëra mijëra raketa të kurdisura me saktësi.

   Mosad, agjencia e inteligjencës izraelite përgjegjëse për t'iu kundërvënë kërcënimeve të jashtme ndaj shtetit hebre, punoi për vite me radhë për t'u infiltruar në grup përmes mbikëqyrjes elektronike dhe informatorëve njerëzorë. Me kalimin e kohës, udhëheqësit e Hezbollahut kanë mësuar të kujdesen për ndjeshmërinë e grupit të tyre ndaj mbikëqyrjes dhe hakimit izraelit, nga frika se edhe telefonat e zakonshëm celularë mund të shndërrohen në pajisje izraelite të përgjimit dhe ndjekjes", thonë zyrtarët. Hezbollahu po kërkonte rrjete elektronike rezistente ndaj hakerave për të dërguar mesazhe, dhe Mosad doli me dy mashtrime për të marrë milicinë për të blerë pajisje që dukeshin të përsosura për punën - pajisje të dizajnuara dhe të montuara në Izrael nga Mosadi.

 Mosadi filloi vendosjen e radio-stacioneve të tempuara eksplozive në Liban pothuajse dhjetë vjet më parë, në vitin 2015. Radiot e lëvizshme me dy drejtime përmbanin bateri të mëdha, një pajisje shpërthyese të fshehur dhe një sistem transmetimi që i dha Izraelit qasje të plotë në komunikimet e Hezbollahut. Për vite me radhë, autoritetet izraelite kanë qenë të kënaqura me përgjimin e Hezbollahut, shprehen personat zyrtarë, duke ruajtur aftësinë për t'i kthyer radiot në bomba në një krizë të ardhshme. Por më pas lindi një mundësi e re - një pejxher i vogël i pajisur me eksplozivë të fuqishëm. Për shkak se udhëheqësit e Hezbollahut ishin të kujdesshëm ndaj sabotimit të mundshëm, pejxherët nuk mund të merreshin nga Izraeli, Shtetet e Bashkuara ose ndonjë aleat tjetër izraelit. Në vitin 2023, grupi filloi të merrte oferta për të blerë markën Apollo pejxher të Tajvanit, një markë tregtare e njohur globalisht pa lidhje me interesat izraelite ose hebraike. Kompania tajvaneze nuk ishte në dijeni të planit, njoftuan zyrtarët.

 

Terreni për shitje erdhi nga një nëpunëse marketingu të cilës i besonte Hezbollahu, e cila kishte lidhje me Apollon. Gruaja, identitetin dhe kombësinë e së cilës zyrtarët nuk donin ta zbulonin, ishte një ish-përfaqësuese në Lindjen e Mesme e një kompanie tajvaneze që themeloi kompaninë e saj dhe kishte licencë për të shitur një linjë pagerash të brendit Apollo. Në vitin 2023, ajo i ofroi Hezbollahut një nga produktet që shiti: AR924 të fortë dhe të besueshëm.

"Ajo ishte në kontakt me Hezbollahun dhe u shpjegoi atyre pse një pejxher më i madh me një bateri më të madhe ishte më i mirë se modeli origjinal", tha një zyrtar izraelit i njoftuar me detajet e operacionit. Një nga pikat kryesore të shitjes së AR924 ishte se mund të mbushej me kabllo. Ndërsa bateritë zgjasnin më shumë", tha zyrtari. Rezultoi se prodhimi i pajisjes ishte autsorsing, ndërsa nëpunësja e marketingut nuk ishte në dijeni të operacionit dhe nuk ishte në dijeni se pejxherët ishin mbledhur fizikisht në Izrael nën mbikëqyrjen e Mosadit. Pejxherët e Mosadit, me peshë më pak se 100 gram, përfshinin një karakteristikë unike: një paketë baterie që përmbante një sasi të vogël eksplozivi të fortë.

Komponenti i bombës ishte fshehur me aq kujdes sa ishte praktikisht e pamundur të zbulohej, madje edhe nëse pajisja ishte çmontuar", shprehen zyrtarët. Ata besojnë se Hezbollahu çmontoi disa nga pejxherët dhe mund t'i ketë vendosur në rendgen.

Mundësia e qasjes në distancë në pajisje ishte gjithashtu e padukshme. Një sinjal nga shërbimi i inteligjencës mund të bëjë që mijëra pajisje të shpërthejnë përnjëherë. Por, për të siguruar dëmin maksimal, shpërthimi mund të shkaktohet edhe nga një proces i veçantë me dy hapa që kërkohet për të shqyrtuar mesazhet e sigurta që janë koduar.

"U deshën dy butona për të lexuar mesazhin," tha zyrtari. Në praktikë, kjo nënkuptonte përdorimin e të dy duarve.

  Në një shpërthim, përdoruesit pothuajse me siguri do të "lëndojnë të dy duart," vuri në dukje zyrtari, dhe "nuk do të jenë në gjendje të luftojnë Shumica e zyrtarëve të lartë të zgjedhur në Izrael nuk ishin në dijeni të këtij potenciali deri më 12 shtator." Atëherë kryeministri Benjamin Netanjahu thirri këshilltarët e tij të inteligjencës në një takim për të diskutuar veprimet e mundshme kundër Hezbollahut, deklaruan autoritetet izraelite.

Sipas përmbledhjes së takimit, të përgatitur nga zyrtarë të njoftuar me ngjarjen, zyrtarët e Mosadit zbuluan për herë të parë se cili ishte një nga operacionet më sekrete të agjencisë. Deri atëherë, izraelitët kishin vendosur tashmë pejxherë në kohën e duhur në duart dhe xhepat e mijëra operativëve të Hezbollahut.

Zyrtarët e inteligjencës diskutuan gjithashtu shqetësimet shumëvjeçare: ashtu siç kriza u përshkallëzua në Libanin jugor, ekzistonte rrezik në rritje që të zbuloheshin eksplozivët. Vitet e planifikimit të kujdesshëm dhe mashtrimit mund të bien shpejt në ujë.

Debati intensiv shpërtheu në të gjithë establishmentin izraelit të sigurisë. Të gjithë, duke përfshirë Netanjahun, e pranuan se mijëra pejxherë me eksploziv mund t'i shkaktojnë dëme të pashembullta Hezbollahut, por gjithashtu mund të provokojnë një përgjigje të ashpër, duke përfshirë hakmarrje masive me raketa nga udhëheqësit e mbijetuar të Hezbollahut, me mundësinë që Irani të përfshihet në konflikt.

"Ishte e qartë se kishte disa rreziqe," tha përfaqësuesi izraelit. Disa, duke përfshirë zyrtarë të lartë të mbrojtjes izraelite, paralajmëruan mundësinë e një përshkallëzimi të plotë, megjithëse trupat izraelite vazhduan operacionet kundër Hamasit në Gaza. Por të tjerët, kryesisht Mosadi, panë një mundësi për të prishur status kuonë me "diçka më intensive.

Shtetet e Bashkuara, aleati më i ngushtë i Izraelit, nuk u informuan për pejxherët ose për diskutimin nëse do t'i aktivizonin ato", shprehen zyrtarët amerikanë.

 Netanjahu aprovoi aktivizimin e pajisjeve derisa ato ende mund të shkaktojnë dëme maksimale. Gjatë javës së ardhshme, Mosadi filloi përgatitjet për të aktivizuar pejxherët dhe radio-pajisjet tashmë në qarkullim.

 

Ndërkohë, në Jerusalem dhe Tel Aviv, diskutimi i fushatës kundër Hezbollahut u zgjerua për të përfshirë një objektiv tjetër të rëndësishëm - Nasrallahun.

Mosadi e kishte ditur vendndodhjen e udhëheqësit të Hezbollahut në Liban për vite me radhë dhe po monitoronte nga afër lëvizjet e tij, deklaruan zyrtarët.

Megjithatë, izraelitët u përmbajtën nga sulmet, të sigurt se vrasja do të çonte në luftë me grupin, e ndoshta edhe me Iranin.

Diplomatët amerikanë i bënë presion Nasrallahut të binte dakord për një armëpushim me Izraelin, duke shpresuar për një marrëveshje që mund të çonte në tërheqjen e luftëtarëve të Hezbollahut nga bazat jugore libaneze që kërcënonin qytetarët izraelitë në komunitetet në afërsi të kufirit.

Zyrtarë të lartë izraelitë thanë se e mbështesin propozimin për armëpushim, por Nasrallah refuzoi të jepte pëlqimin e tij, duke këmbëngulur për një armëpushim në Gaza", deklaruan përfaqësuesit amerikanë dhe të Lindjes së Mesme. Disa zyrtarë të lartë politikë dhe ushtarakë në Izrael mbetën të pasigurt në lidhje me shënjestrimin e Nasrallahut, duke pasur frikë nga pasojat. Më 17 shtator, ndërsa debati shpërtheu në qarqet më të larta të sigurisë kombëtare izraelite nëse do të sulmonin udhëheqësin e Hezbollahut, mijëra pejxherë të markës Apollo tingëlluan ose dridheshin njëkohësisht në të gjithë Libanin dhe Sirinë. Në ekran u shfaq një fjali e shkurtër në arabisht: "Keni marrë mesazh të koduar."

Operatorët e Hezbollahut ndoqën me ndërgjegje udhëzimet për kontrollimin e mesazheve të koduara, duke shtypur dy butonat. Në shtëpi dhe dyqane, në makina dhe në trotuare, shpërthimet u morën duart, krahët dhe gishtat. Më pak se një minutë më vonë, mijëra pejxherë të tjerë shpërthyen me një komandë në distancë, pavarësisht nëse përdoruesi e preku ndonjëherë pajisjen e tij apo jo. Të nesërmen, më 18 shtator, qindra radio-pajisje (toki-uoki) shpërthyen në të njëjtën mënyrë, duke vrarë dhe gjymtuar përdoruesit dhe kalimtarët e rastit.

 Kjo ishte goditja e parë në një seri goditjesh që synonin zemrën e një prej armiqve më të ashpër të Izraelit. Ndërsa Hezbollahu u trondit, Izraeli sulmoi përsëri, duke synuar selinë e grupit, arsenalet dhe qendrat logjistike me bomba 900 kg.

Seria më e madhe e sulmeve ajrore u zhvillua më 27 shtator, 10 ditë pas shpërthimit të pejxherëve. Sulmi, që synonte qendrën komanduese të Bejrutit, u urdhërua nga Netanjahu ndërsa udhëtoi për në Nju-Jork për një fjalim në Kombet e Bashkuara, në të cilin, duke iu drejtuar Hezbollahut, ai tha: "Mjaft është mjaft".

 "Ne nuk do të pranojmë një ushtri terroriste në kufirin tonë verior, të aftë për të kryer një masakër tjetër si ajo më 7 tetor," tha Netanjahu në fjalimin.

Të nesërmen, më 28 shtator, Hezbollahu konfirmoi atë që shumica e botës tashmë e dinte: Nasrallahu, udhëheqësi i zjarrtë i grupit dhe armiku i betuar i Izraelit, kishte vdekur.