Kotor, 16 maj 2024 (MIA) - Liderët e vendeve të Ballkanit Perëndimor në Samitin e Planit të Zhvillimit së Ballkanit Perëndimor, të mbajtur sot në Kotorr, shprehën pritjen e tyre për të qenë pjesë e një tregu më të madh dhe theksuan përkushtimin e tyre për reformat dhe procesin e integrimit evropian.

Kryeministri i Malit të Zi, Milojko Spajiq, në hapjen e samitit të tretë rajonal për Planit e Zhvillimit për Ballkanin Perëndimor tha se presin gjëra të mëdha.

Samiti mbledh të gjithë liderët nga Ballkani Perëndimor dhe do të funksionalizojë më tej Planin e Zhvillimit për Ballkanin Perëndimor.

“Plani i rritjes përfaqëson një mundësi dhe një sinjal se rajoni do të jetë pjesë e një tregu më të madh. “Shpesh them se Mali i Zi është një treg me gjysmë milionë banorë, por si pjesë e tregut të përbashkët është një treg prej 500 milionë banorësh”, tha Spajiq.

Plani i Zhvillimit të Ballkanit Perëndimor, i cili u miratua nga Komisioni Evropian në nëntor dhe BE-ja dy javë më parë, parashikon mbështetje financiare prej gjashtë miliardë eurosh, nga të cilat dy miliardë janë grante dhe katër miliardë janë kredi të favorshme të dhëna nga BE-ja.

Kusht për marrjen e fondeve është zbatimi i reformave, në radhë të parë në respektimin e mekanizmave demokratikë, sundimit të ligjit dhe të drejtave themelore. Plani mbulon periudhën nga viti 2024 deri në vitin 2027 dhe parashikon që çdo qeveri e gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor të marrë një shumë të caktuar parash çdo gjashtë muaj, në varësi të reformave që ka zbatuar gjatë asaj periudhe.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se pjesëmarrësit e takimit janë të kënaqur me Planin e Zhvillimit.

"Unë besoj se kemi pasur diskutime të mira deri tani dhe kemi rënë dakord për shumicën e gjërave... Kemi disa gjëra për t'u kujdesur dhe do ta bëjmë këtë," tha ai.

Vuçiq tha se kjo është diçka që do të sjellë rezultate të mira në rajon.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, rikonfirmoi përkushtimin e tij ndaj reformave të vendosura për të nga Bashkimi Evropian, duke thënë se është e rëndësishme që ato të zbatohen për të zbatuar Planin e Zhvillimit.

“Kërkoj që Serbia të procesojë Milan Radojiçiqin dhe strukturën e tij paraushtarake, për të zbardhur rastin e sulmit terrorist në Banjskë, ku humbën jetën katër persona”, thotë Kurti në lidhje me përfundimin e asaj situate.

Kurti iu referua luftës në Ukrainë dhe theksoi se lufta në Ukrainë është një kërcënim kyç për Bashkimin Evropian dhe sigurinë.

Kryeministri shqiptar Edi Rama shprehu entuziazmin e tij dhe falënderoi komisionerin evropian Oliver Varhei dhe Komisionin për angazhimin e tyre dhe tha se nuk duhet të presim të zbatohen të gjitha reformat që BE-ja të hapë dyert për vendet e Ballkanit Perëndimor.

“Progresi që kemi arritur që nga takimi i fundit në Shkup flet vetë. Ne kemi përgatitur plane reformash individuale dhe shumë më tepër progres. Ne jemi gati. Është koha që rajoni ynë të bëhet pjesë e tregut monetar digjital. Integrimi i rajonit tonë në BE është i sigurt besoj, sepse ne kemi treguar përkushtimin tonë në atë rrugë”, tha Rama.

Ai tha se nuk duhet pritur të zbatohen të gjitha reformat që BE-ja të hapë dyert për vendet e Ballkanit Perëndimor, por, thotë ai, është e nevojshme që ai rajon të jetë pjesë e Unionit para se të zbatohen  të gjitha reformat, për të parë se si zbatohet në praktikë dhe për të tërhequr më lehtë vendet në tregun të cilit i përkasin.

“Vendet që po negociojnë me BE-në duhet të jenë pjesë e hapësirës politike të BE-së në mënyrë që të kuptohet më lehtë se për çfarë bëhet fjalë dhe si zbatohen reformat në praktikë”, pohon Rama.

Kryetarja e Këshillit të Ministrave të BeH, Borjana Krishto, tha se më 30 prill, ata i dërguan zyrtarisht Komisionit Evropian një listë reformash me hapat për zbatimin e Planit të Zhvillimit.

“Ne kemi punuar në mënyrë aktive në harmonizimin me përfaqësuesit e KE-së dhe delegacionit të BE-së në BeH. Nga 113 reformat që ishin propozimi fillestar i BE-së, ne harmonizuam 110 reforma”, vuri në dukje ajo dhe shtoi se i kanë përmbushur me sukses të gjitha afatet e përcaktuara, tha Krishto dhe shtoi se rruga evropiane është synimi kryesor i politikës së jashtme për të cilën ka konsensus në Bosnje dhe Hercegovinë.

Shpresoj që të gjithë së bashku të kemi sukses dhe të arrijmë qëllimet tona të përbashkëta”, përfundoi ajo.

Ndihmës-sekretari i Shtetit i SHBA për Çështjet Evropiane dhe Euroaziatike Xhejms O'Brajan tha se qëllimi i Planit të Zhvillimit është të krijojë një treg të vetëm të qarkullimit të parave, që në terma praktik do të thotë se vendet do të kenë kosto më të ulëta sa herë dërgojnë para në bankë, gjë që, shtoi ai, është shumë e dobishme për qytetarët dhe ekonominë. Si rezultat i Planit të Zhvillimit, do të ketë më shumë vende pune dhe lëvizje më të lehtë në treg.

Foto: MIA arkiv