Shkup, 5 qershor 2023 (MIA) - Vendi ka hyrë në periudhën e rimëkëmbjes ekonomike pas pandemisë, por rreziqet dhe paqartësitë janë ende aty, sa i përket zinxhirëve të shpërndarjes, rritjes së çmimeve, ndërprerjeve financiare, pasigurisë energjetike dhe tensioneve gjeopolitike.

Këtë, siç njofton shërbimi për shtyp i qeverisë, e ka theksuar zëvendëskryeministri përgjegjës për çështje ekonomike, koordinim të resorëve ekonomik dhe investimeve, Fatmir Bytyqi, në panelin e diskutimit në forumin bilateral të organizatave tink-tank nga Maqedonia e Veriut dhe Spanja me temën “Të mendojmë dhe punojmë së bashku”, organizuar nga Instituti Prespa.

"Këto variacione ndaj të cilave ekspozohen ekonomitë kombëtare, paraqesin një sfidë për të rinjtë që duan, që kanë dëshirën për t'u dhënë përgjigje, për t'i bazuar aftësitë e tyre drejtuese në konkurrencë dhe inovacion", tha Bytyqi.

Për zëvendëskryeministrin këto cilësi bëhen edhe më të rëndësishme, nëse artikulojmë edhe proceset e digjitalizimit të aktiviteteve ekonomike.

"Të rinjtë që aspirojnë të bëhen liderë duhet të zhvillojnë aftësi digjitale që do t'u mundësojnë atyre të integrojnë dhe menaxhojnë sisteme që përpunojnë dhe analizojnë sasi të mëdha të dhënash, në të cilat janë integruar robotët dhe inteligjenca artificiale, procese që përfshijnë teknologjitë "re", sigurinë kibernetike etj. Kjo është vetëm një pjesë e vogël e mozaikut të quajtur konfigurimi ekonomik global, në të cilin lidershipi duhet të njihet dhe të integrohet për të çliruar potenciale të reja rritjeje, nënvizoi Bytyqi.

Ai thekson se ndryshimet klimatike janë një tjetër faktor që duhet të integrohet në vizionin për rritje të qëndrueshme ekonomike.

-Затоа зелената економија или преминот од фосилни кон обновливи извори на енергија со ниски или нула емисии на јаглерод, треба да се препознае како вистинска можност за реализација на економски идеи кои ќе дадат позитивни резултати. Според податоците на Меѓународната агенција за обновливи извори на енергија, лани 83 отсто од вкупните инвестиции во производството на електрична енергија биле насочени кон обновливи извори на енергија. Овој „зелен сектор“ од економијата лани имаше 12,7 милиони работни места, со проекција во 2030 година бројот на вработени да биде 38 милиони. Ова се дел од новите економски можности за граѓаните што ги создава зелената транзиција, а кои лидерите треба да ги препознаат и понудат, рече Битиќи.

"Për këtë arsye ekonomia e gjelbër ose kalimi nga burimet fosile në burimet e rinovueshme të energjisë me emetim të ulët ose zero të karbonit duhet të njihet si një mundësi reale për realizimin e ideve ekonomike që do të japin rezultate pozitive. Sipas të dhënave të Agjencisë Ndërkombëtare për Burimet e Rinovueshme të Energjisë, vitin e kaluar 83 për qind e totalit të investimeve në prodhimin e energjisë elektrike janë drejtuar në burime të ripërtëritshme të energjisë. Ky “sektor i gjelbër” i ekonomisë vitin e kaluar kishte 12.7 milionë vende pune, me një projeksion në vitin 2030 që numri i të punësuarve të jetë 38 milionë. Këto janë pjesë e mundësive të reja ekonomike për qytetarët e krijuar nga tranzicioni i gjelbër, të cilat liderët duhet t'i njohin dhe ofrojnë", tha Bytyqi.

Ai theksoi se garantimi i sigurisë energjetike është i një rëndësie kyçe për stabilitetin dhe qëndrueshmërinë ekonomike.

"Diversifikimi i burimeve të energjisë, reduktimi i varësisë nga lëndët djegëse fosile dhe investimi në infrastrukturën e energjisë së rinovueshme mund të rrisë sigurinë e energjisë duke kontribuar në qëndrueshmërinë e ekosistemit. Ky tranzicion energjetik nënkupton sigurimin e një furnizimi të qëndrueshëm me energji për bizneset dhe shtëpitë", tha Bytyqi.

 Në panelin përveç Zëvendëskryeministrit Bytyqi merr pjesë edhe Dr. Paul Bargues, hulumtues i lartë nga Qendra për marrëdhënie ndërkombëtare në Barcelonë, Dr. Maria Risteska, drejtore ekzekutive në Qendrën për kërkim dhe politikëbërje, Dr. Blagica Petreska, Drejtore ekzekutive në  „Finance Think“, Filip Kulakov, menaxher programi në Këshillin Kombëtar rinor të Maqedonisë së Veriut, ndërsa ngjarja u moderua nga prof. Dragan Tevdovski, bashkëpunëtor i lartë hulumtues në Institutin e Prespës. ls/

Foto: Qeveria