24 tetor 2023

Hina

"Ne jemi bërë miq", tha presidenti i SHBA-së Xho Bajden në korrik. Ai po fliste për Xhorxha Melonin, kryeministrjen më të djathtë të Italisë që nga koha e Musolinit, e cila befasoi Brukselin dhe Uashingtonin në vitin e saj të parë në këtë detyrë me pikëpamjet e saj properëndimore dhe mbështetjen e palëkundur për Ukrainën.

Pavarësisht euroskepticizmit të saj, Meloni, 46 vjeç, është përpjekur të jetë konstruktive ndaj Bashkimit Evropian dhe partnerëve të tij, nëse nuk merren parasysh disa mosmarrëveshje me Parisin dhe Berlinin mbi politikën e migracionit.

Ajo mbështeti me vendosmëri Ukrainën pas pushtimit rus, duke siguruar bekimin e Uashingtonit për fjalët hapëse të Bajdenit.

Në të njëjtën kohë, ajo e ka ngushëlluar elektoratin e saj me ulje taksash, një politikë të vendosur anti-imigruese dhe një mbështetje të vlerave tradicionale familjare.

Ajo arriti të mbante partinë e saj Vëllezërit e Italisë (Fratelli d'Italia) të parën në vendvotime.

“Ajo arriti të dukej si një partnere e moderuar dhe në të njëjtën kohë të sillet në mënyrë radikale”, shpjegon analisti politik Luixhi Skazieri.

Megjithatë, ai pyet veten se sa do të zgjasë ky ekuilibër i brishtë.

Berluskoni 2.0

Partia e saj, e themeluar në vitin 2012, ishte margjinale për dhjetë vjet derisa fitoi zgjedhjet e shtatorit të vitit 2022 me 26 për qind të votave.

Koalicioni me partinë anti-imigruese të Mateo Salvinit dhe pratinë konservatore Forca Italia të Silvio Berluskonit, i cili vdiq në qershor, është qeveria më e djathtë e Italisë që nga Lufta e Dytë Botërore.

Sipas Institutit YuTrend, partia gëzon mbështetjen e 28 për qind të votuesve.

“Qeveria ka ulur barrën tatimore, veçanërisht për familjet, e cila është e rëndësishme për votuesit konservatorë”, nënvizon Lorenco De Sio, profesor i shkencave politike në Universitetin Luis në Romë.

Me një tolerancë më të madhe ndaj evazionit fiskal, ajo më së shumti ndjek linjën ekonomiko-politike të qeverive të mëparshme të djathta, për të mos u shndërruar në një lloj Berlusconi 2.0, ilustron De Sio.

Më në fund, kjo qeveri “doli të ishte më pak radikale nga sa pritej”, përfundon ai.

Megjithatë, Xhorxha Maloni nuk ka harruar të qetësojë me mesazhe votuesit e saj të shumtë, me të cilët është dakord për çështjen e emigrantëve, ruajtjen e rendit dhe ruajtjen e vlerave katolike.

Në këtë mënyrë, pushteti ekzekutiv u ka ndaluar autoriteteve vendore regjistrimin e fëmijëve të çifteve të të njëjtit seks, të cilët në Itali nuk kanë të drejtë të birësojnë fëmijë apo të përdorin zëvendësimin.

Edhe pse pa u lodhur mbron modelin tradicional të familjes, një baba dhe një nënë, ajo personalisht është më e lirshme kur bëhet fjalë për martesën. Të premten, ajo njoftoi se po ndahej nga partneri i saj, prezantuesi televiziv Andrea Xhambrun, babai i vajzës së saj shtatëvjeçare, për disa komente seksiste që ai kishte bërë në publik.

Emigracioni dhe problemet ekonomike

Rritja e migracionit të paligjshëm dhe një rimëkëmbje e dobët ekonomike së bashku me normat e larta të interesit për borxhin e madh kombëtar janë problemet kryesore me të cilat përballet Meloni pas vitit të parë në detyrë.

Agjenda e emigrantëve ishte kyçe në fushatën zgjedhore: si Meloni ashtu edhe Salvini u zotuan të bllokojnë mbërritjen e anijeve afrikano-veriore në Itali.

Pavarësisht një sërë propozimesh legjislative, numri i emigrantëve këtë vit është dyfishuar krahasuar me vitin e kaluar.

Xhorxha Meloni i bëri thirrje BE-së të ndihmojë, duke mbështetur marrëveshjen e Tunizisë që pengon njerëzit të largohen nga vendi dhe marrëveshjen e Brukselit për shpërndarjen e azilkërkuesve.

Megjithatë, rezultatet e këtyre përpjekjeve kanë qenë të ngadalta për t'u përkthyer në realitet pasi, sipas një sondazhi të “JuTrend”-it, emigracioni kryeson listën e arsyeve për pakënaqësinë e votuesve me performancën e qeverisë.

Edhe ekonomia nuk po ecën aq mirë sa shpresohej, duke e detyruar Romën të rishikojë parashikimet e saj të rritjes në rënie. Borxhi i saj publik gjithashtu duhet të jetë më i lartë se sa pritej.

Analistët parashikojnë se rritja italiane vitin e ardhshëm do të jetë ndër më të ulëtat në Eurozonë

Kjo e bën të vështirë që Meloni të përmbushë premtimet për uljen e taksave dhe kontrollin e borxhit të Italisë, i cili qëndron në 140 për qind të PBB-së.

Pavarësisht problemeve të vendit, Meloni deri më tani ka arritur të shmangë kaosin tipik politik italian që ka ndjekur shumë nga paraardhësit e saj.

Një opozitë e ndarë e ka ndihmuar atë të forcojë kontrollin e saj në pushtet dhe ta mbajë partinë e saj në krye të sondazheve, me partinë e saj që dominon aleatët e saj të koalicionit.

Analistët besojnë se disa nga votuesit e qendrës së djathtë kaluan te Vëllezërit e Italisë nga dy partitë e tjera dhe se balanca e pushtetit në koalicion nuk ka gjasa të ndryshojë.

“Maloni erdhi pas dekadash jostabiliteti politik dhe votuesve që lundronin përgjatë spektrit partiak. Vendi tani duket i lodhur nga kjo”, tha historiani dhe eksperti politik Xhovani Orsina.

Foto: аrkivi I MIA-s