Shkup, 11 korrik 2023 (MIA) - Roli i Kuvendit si legjislativ është kyç në sjelljen e zgjidhjeve ligjore që janë të nevojshme për realizimin e reformave evropiane, por edhe në përgjegjësinë politike për drejtimin e lëvizjes së vendit për arritjen e strategjisë. Qëllimi - anëtarësimi në BE. Kjo, ndër të tjera, u theksua në seancën e sotme të përbashkët të Këshillit Kombëtar për Integrime Evropiane dhe Komisionit Parlamentar për Çështjet Evropiane, ku ambasadori i Mbretërisë së Spanjës në vend, Hoze Luis Lozano Garcia, prezantoi programin dhe prioritetet e presidencës spanjolle të Këshillit të BE-së për gjysmën e dytë të këtij viti.

Në prezantimin e tij, euroambasadori Dejvid Gir iu referua vërejtjeve në fushën e reformave në drejtësi dhe në sundimin e ligjit.

“Në shumë fusha kyçe, reformat që mbështeten nga BE-ja dhe donatorët e tjerë nuk po ecin siç duhet dhe në disa raste ka zhvillime negative që nuk prisnim t'i shihnim nga një vend që ka nisur negociatat për anëtarësim në BE. Ky legjislativ ka një rol të madh për të luajtur duke zhbllokuar miratimin e ligjeve kyçe dhe duke siguruar funksionimin e duhur të institucioneve të tjera të rëndësishme”, tha Gir në fjalimin e tij.

Ai vuri në dukje se Qeveria ende duhet të hartojë dhe miratojë një strategji të re për reformën në drejtësi për periudhën 2023-2027 që do të adresojë mangësitë në zbatimin e ligjeve përkatëse, disa prej të cilave, thotë ai, kanë dalë në sipërfaqe me ngjarjet e fundit në Këshillin Gjyqësor. KE-ja, siç ka paralajmëruar, përkujtoi ai, për këtë qëllim do të dërgojë një mision të nivelit të lartë për të përmirësuar funksionimin dhe formimin e Këshillit Gjyqësor dhe për të përmirësuar efikasitetin dhe profesionalizmin e tij.

Euroambasadori Gir iu referua edhe projekt-amendamenteve kushtetuese që duhet të vijnë së shpejti në Kuvend, për të cilin tha se është një vendim sovran për këtë vend, miratimi i të cilit do të jetë një hap i rëndësishëm që automatikisht dhe pa vonesa dhe veto të mëtejshme do të çojë në mbajtje të konferencës së dytë ndërqeveritare - një moment kyç në rrugën e vendit drejt anëtarësimit në BE.

“Është e rëndësishme të kemi një debat të hapur për këtë çështje, të fokusohemi tek ajo që është në lojë dhe të mos diskutojmë frikën e së shkuarës dhe ankthin për të ardhmen. I nxis deputetët dhe këtë Dhomë Legjislative që të veprojnë me përgjegjësi politike dhe të vënë në plan të parë interesat kombëtare, siç i shohin ata, për të siguruar drejtimin e këtij vendi në këtë moment vendimtar dhe duke vlerësuar mundësitë që kanë para tyre dhe rreziqet e vonesës. Jetojmë në një kohë të pasigurisë së madhe dhe sfidave të mëdha, ndonjëherë edhe ekzistenciale”, tha ambasadori evropian Gir.

Deputetët e pozitës dhe opozitës janë unanimë se vendi duhet të përmbushë prioritetet e Kopenhagës dhe të mos bëhen kërkesa shtesë joparimore nga Bullgaria fqinje, por me qëndrime të ndryshme për përgjegjësinë për situatën në gjyqësor dhe për ndryshimet kushtetuese.

Kryetari i Komisionit për Punë të Jashtme, Arbër Ademi, në prezantimin e tij në kuadër të ndryshimit të Kushtetutës, tha se është e qartë se ky është kushti për mbajtjen e konferencës së dytë ndërqeveritare dhe vazhdimin e rrugës evropiane, por edhe se nuk është kompromisi më i vështirë me të cilin është përballur vendi, duke përfshirë nënshkrimin e Marrëveshjes së Prespës, Marrëveshjen e Fqinjësisë së Mirë me Bullgarinë, si dhe pranimin e kornizës së negociatave.

“A është kjo çështja më e vështirë me të cilën përballet vendi ynë? Vendi ynë ka bërë kompromise më parë që ishin të padrejta. Por ky është realiteti, ne jemi përballë pyetjes nëse perspektiva evropiane duhet të vihet në rrezik? Mendoj se nuk duhet bërë... Sot kemi një çështje tjetër që nuk është një nga çështjet më të vështira me të cilat përballet vendi. Ne jemi këtu së bashku, pasi kemi kapërcyer të gjitha sfidat së bashku për ta kapërcyer këtë. Të miratojmë ndryshimet kushtetuese. Duhet të mendojmë për gjeneratat e ardhshme, jo për zgjedhjet e ardhshme”, tha Ademi, duke bërë thirrje për racionalitet dhe një të ardhme të sigurt evropiane.

Deputeti Ljupço Prenxhov, i cili është pjesë e koalicionit VMRO-DPMNE, theksoi se vlerësimi më i ulët nga KE-ja për vendin për progres në fushën e reformave është për vitin 2022. Sipas tij, opozita është konstruktive në bartjen e ligjeve reformuese dhe përgjegjësinë për moszbatimin e tyre e ka Qeveria. Ai përsëriti qëndrimin e opozitës për ndryshimet kushtetuese, se shteti i së drejtës është më i rëndësishëm për momentin.

Deputeti Darko Kaevski nga LSDM-ja theksoi se në Raportin për vitin 2022 KE-ja edhe një herë na ka përkrahur në reformat tona evropiane dhe ka theksuar qartë se kemi treguar përkushtim në realizimin e agjendës së planifikuar dhe për momentin imperativi më i madh është vazhdimi i agjendës dhe konsensusit evropian për miratimin e ndryshimeve kushtetuese.

Gordana Siljanovska nga VMRO-DPMNE, duke iu referuar vërejtjeve për gjyqësorin dhe konkretisht për bllokimin e zgjedhjes së dy anëtarëve të rinj të Gjykatës Kushtetuese, tha se përderisa në Kuvend vijnë kandidatë të cilët, siç thotë ajo, nuk kanë vend as në Gjykatën Themelore, e lëre më në atë Kushtetuese, do të kemi problem dhe se opozita do të mbështesë kandidatët nëse vijnë nga radhët e profesorëve dhe juristëve të lartë.

Ambasadori Garcia theksoi në fjalimin e tij se kjo është presidenca e pestë spanjolle e Unionit që nga anëtarësimi i tij. Ai theksoi katër prioritetet e Madridit - ri-industrializimin e BE-së, promovimin e tranzicionit të gjelbër dhe përshtatjen e mjedisit, promovimin e drejtësisë më të madhe sociale dhe ekonomike dhe forcimin e unitetit evropian në kuadër të të cilit, tha ai, do të trajtohet zgjerimi i BE-së.

“Spanja i kushton rëndësi të madhe zgjerimit dhe ne do të vazhdojmë të punojmë në këtë drejtim gjatë presidencës sipas parimit të meritokracisë. Për Maqedoninë e Veriut, hapja e negociatave të anëtarësimit në korrik të vitit të kaluar ishte hapi më i rëndësishëm. Ka edhe pritshmëri të tjera të rëndësishme gjatë këtij semestri. Në këtë kontekst konfirmojmë mbështetjen e Spanjës për anëtarësimin e Maqedonisë së Veriut në BE, tha ambasadori Garcia dhe paralajmëroi mbajtjen e Forumit Ministror BE-Ballkani Perëndimor për Drejtësi dhe Punë të Brendshme, i cili do të mbahet në Shkup më 26 dhe 27 tetor.

Më 1 korrik, Mbretëria e Spanjës mori presidencën e BE-së nga Suedia, si pjesë e treshes së bashku me Belgjikën dhe Hungarinë. Kjo do të jetë presidenca e fundit e plotë e këtij Komisioni Evropian përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian në qershor të vitit të ardhshëm.