Shkup, 3 prill 2023 (MIA) - Kuvendi i Republikës së Maqedonisë së Veriut sot në kuadër të seancës së 91-të përfundoi debatin për Raportin për progresin e vendit për vitin 2022.

Debatuan kryesisht deputetët e opozitës, të cilët përsëritën se kemi marrë notë më të ulët se vitin e kaluar, si dhe se nuk ka progres në disa fusha, por edhe se Qeveria aktuale nuk po zbaton reforma. Zëvendëskryeministri Bojan Mariçiq në seancën akuzoi deputetët e VMRO-DPMNE-së se kanë bërë vlerësime shumë të përgjithshme, se në krahasim me vitin 2016 situata ka ndryshuar shumë dhe i bëri thirrje opozitës që të përfshihet në zgjidhjen e problemeve.

"E para dhe themelorja, nuk ka pasur situatë në të cilën unë jam thirrur nga Kuvendi për një pikë të rendit të ditës, e nuk kam marrë pjesë. Kjo nuk është e vërtetë, sa herë që ka qenë nevoja kam qenë këtu dhe çdo punë e imja fillon në Parlament. Së dyti, sa i përket notave, mendoj se nëse doni të bëni tashmë krahasim se si ka qenë dhe si është, unë herën e kaluar kam lexuar pjesë të Raportit . Unë do t'jua përsëris tani që të bindeni edhe vetë", tha Mariçiqi.

Ai citoi një pjesë të Raportit të vitit 2016, ku përmendet shteti i kapur dhe ndikimi në punën e institucioneve.

"Pra, ne kemi një situatë drastike nga ajo që ishte atëherë dhe nga ajo që kemi sot, sot nuk i kemi këto nota, kemi një përparim kudo dhe ka shumë probleme, por jemi të gatshëm të punojmë për to dhe mendoj. se opozita duhet të përfshihet në zgjidhjen e tyre sa më shpejt për këto probleme në vend se vetëm të paraqesë nota të përgjithshme", tha Mariçiqi.

Sa i përket huazimeve, ka dallim, huazimet sot përdoren për të zbutur të gjitha krizat dhe për t'i ndihmuar qytetarët, ndërsa në kohën kur ishte në pushtet VMRO-DPMNE shpenzoheshin për monumente, për shpenzime joproduktive.

Deputetja Marija Petrushevska nga VMRO-DPMNE tha se opozita dhe qytetarët dëshirojnë që një Raport i tillë të mos përsëritet më dhe se kemi nevojë për reforma.

"Për një gjë jam i sigurt se kjo qeveri nuk ka kapacitet për të zbatuar reforma, për faktin se pas një viti të gjitha rekomandimet që janë dhënë në raporte, ju si Qeveri nuk i respektoni dhe nuk i zbatoni. Uroj një raport pozitiv. Shumë më të mirë, siç ishte në kohën e VMRO-DPMNE-së, të gëzohemi si për liberalizimin e vizave, për sukseset, e jo dështimet. Populli meriton një jetë shumë më të mirë, të cilën ju nuk e sollët , por dogjët dhe shkatërruat në mbarë shtetin. Nuk lëvizët asnjë gur, as gozhdë, e vetmja gjë që solle eshte korrupsioni dhe krimi i larte. Për çdo gjë do të ketë përgjegjësi, do t'i përgjigjeni vetes, tha Petrushevska.

Mariçic iu përgjigj akuzave duke theksuar se Petrushevska ka marrë pjesë "në dekadën e humbur të integrimeve evropiane të VMRO-DPMNE-së".

- A t'i kërkoj falje VMRO-DPMNE-së? Ju duhet të kërkoni falje edhe si parti edhe si deputet sepse kur hapëm dialogun në këtë Kuvend ju luajtët me shami, ndezët propozimin francez këtu në këtë foltore, grisni çdo folës dhe nuk lejuat të zhvillohet diskutim. E di që nuk ju pëlqen ky debat, por ne duhet ta bëjmë atë", tha Mariçiqi.

Sipas tij, VMRO-DPMNE duhet të kërkojë falje për 11 vitet e humbura, për dy rekomandimet e ngrira, që na ndanë nga Serbia dhe Mali i Zi, dhe nga Kroacia dhe nga të gjitha vendet që negociuan së bashku me ne dhe sot janë shumë përpara nesh.

"Ata janë shumë përpara nesh, sepse vendosët të ndërtoni monumente të mungesës së shpresës, monumente si Qoseto që edhe sot doni ta riktheni . Faleminderit Zotit nuk do të funksionojë për ju sepse këto janë monumente të dekadës suaj të humbur në të cilën nuk keni pasur asnjë sukses në fushën e integrimit evropian. Përkundrazi, kishim rekomandime të ngrira, kishim raport të veçantë nga Pribe për shkak të shtetit të kapur dhe kishim krizë politike nga e cila nuk mund të dilnim për dy vjet", tha Mariçiqi.

Ministrat e VMRO-DPMNE-së, siç tha ai, në Bruksel i kanë quajtur “ministra për dezintegrime”, në vend të ministrave për integrime.

“Duhet ta pranoni se ne ende nuk mund ta kompensojmë atë dekadë të humbur, sado që të bëjmë”, tha Mariçiqi, duke shtuar se në vend të fjalimeve të tilla boshe, deputetët duhet të bisedojnë se si t'i bëjnë reformat më mirë.

Deputetja Gordana Siljanovska Davkova nga VMRO-DPMNE tha se nëse në vitin 2009 nota mesatare ishte 2,52, në vitin 2022 ishte 1,61.

- Nuk po them se gabimi është vetëm i yni. Mendoj se kjo është maratona më e gjatë e integrimeve evropiane dhe raportet e shumta janë humbje e një strategjie për Ballkanin Perëndimor, tha Siljanovska Davkova.

Pesa e vetme në këtë Raport, thotë ajo, është ai për sigurinë dhe politikën e jashtme. BE-ja e vlerëson punën e vet, thekson deputetja Siljanovska Davkova, e ka të bëjë edhe me pjesëmarrjen tonë në NATO dhe pikëpamjet për luftën në Ukrainë. Deputetja vuri në dukje se gjuha diplomatike Ezop e KE-së vazhdon në skriningun për të na mbajtur në kondicionin e integrimit evropian.

Siljanovska Davkova gjithashtu kërkoi që informacionet për skriningun nga BE të dorëzohen në komisionin parlamentar amë.

Deputetët e opozitës, përveç raportit, folën edhe për gjendjen aktuale në fusha të caktuara, veçanërisht në gjyqësor, për krimin dhe korrupsionin. Sa i përket punës së Kuvendit, ata theksuan se një numër i madh ligjesh janë duke u miratuar sërish me procedurë të shkurtuar, por edhe me keqpërdorimin e flamurit evropian, nuk zbatohet debati mbikëqyrës.

Lidija Tasevska nga LSDM-ja replikoi se deputetët e opozitës kanë harruar të thonë se Maqedonia e Veriut ka marrë raport pozitiv, se në dokument thuhet se kemi reforma të qëndrueshme dhe se qëndrojmë më së miri në grupin e vlerave themelore, burimeve...

Ekipi juridik i VMRO-DPMNE-së do ta analizojë propozim ligjin e ri për Prokurorinë publike në ditët në vijim, ndërsa javën e ardhshme pritet të merret vesh data për takim.

Deputeti Antonio Milloshoski nga VMRO-DPMNE tha se vlerësimi i gatishmërisë në disa grupime në këtë Raport është kryesisht i njëjtë me vitin e kaluar, përveç seksionit për politikën e jashtme të përbashkët. Ai iu referua, siç tha, fjalorit të KE-së për Parlamentin, duke theksuar se Raporti është më kritik dhe se ka notën më të ulët nga KE-ja deri më tani.

"Kjo është shqetësuese për shumicën paralamentare për përgjegjësinë që ka në Kuvend", tha Milloshoski.

Për Kuvendin, tha ai, ka indikacione që të mos marrin pjesë në emërimin apo zgjedhjen e personave në baza politike për gjykatës kushtetues, për të garantuar efikasitet me ligjet ekzistuese dhe për të mos marrë vendime ad hok.

Në raport me institucionet e tjera, ai vuri në dukje indikacionet e reformave me kohë para zgjedhjeve dhe vigjilencën në dygjuhësinë në proceset gjyqësore.

Kuvendi do të rifillojë punën në orën 15:30 me seancën e 100-të.

Në rendin e ditës të seancës së 100-të, ndër të tjera, është edhe Propozim ligji për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për taksat administrative, sipas procedurës së shkurtuar. Në rendin e ditës të seancës së 103-të janë projektligjet për ndryshimin dhe plotësimin e Kodit Penal me procedurë të shkurtuar, si dhe për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për rezervat mallrash.

Për sot është caktuar seanca e 106-të, në të cilën në rendin e ditës është propozimi për zgjedhjen e gjykatësit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, si dhe pika të tjera, duke përfshirë edhe Propozim ligjin për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për lojërat e fatit dhe për lojërat argëtuese në leximin e parë.

foto: arkivi i MIA-s