Shkup, 24 dhjetor 2024 (MIA) - Gjermania është partneri ynë më i madh tregtar dhe natyrisht kriza në këtë vend ndikon edhe në ekonominë e Maqedonisë së Veriut. Ekspertët nuk presin që viti i ardhshëm të jetë shumë i ndryshëm nga dy të mëparshmit në këtë drejtim, e industria e tekstilit tashmë po ndjen pasojat duke ulur eksportet për 20 për qind. Oda Ekonomike Gjermane, nga ana tjetër, siguron se kriza në Gjermani nuk do të reflektohet në vendet e punës në kapacitetet gjermane të ndërtuara në vend.

Dyzet përqind e eksportit të përgjithshëm shkon në Gjermani, e kjo është veçanërisht e theksuar në sektorin e tekstilit sepse më shumë se 60 përqind e eksportit tonë të tekstilit shkon në Gjermani.

"Sigurisht që zhvillimet e atjeshme, rënia në ekonomi, pasiguria me situatën në Ukrainë, rritja e çmimeve të energjensëve ndikojnë në rënien e kërkesës në Gjermani dhe njerëzit e kanë më të vështirë të blejnë produkte tekstile. Kjo do të thotë drejtpërdrejt ulje të porosive tona në kushtet kur tashmë kemi pasur një rënie të lirë të kërkesës dhe veçanërisht numrin e punëtorëve në industrinë e tekstilit. Kjo do të jetë vetëm një rënie më e madhe dhe më e shpejtë e të gjitha kapaciteteve në industrinë e tekstilit në Maqedoni", shprehet në deklaratën për MIA-n Angell Dimitrov i kompanisë së tekstilit "Moda" dhe pjesë e Organizatës së Punëdhënësve të Maqedonisë.

Në sektorin e tekstilit, numri i punëtorëve është ulur për 14 për qind këtë vit, sipas analizave të Angell Dimitrovit nga Organizata e Punëdhënësve. .

Ai thekson se të dhënat e fundit tregojnë rënie të eksportit të sektorit të tekstilit në Gjermani për 23 për qind krahasuar me vitin e kaluar, gjë që sigurisht reflektohet me rënie të numrit të punëtorëve.

"Me atë që, ne bëjmë shumë punë, kështu që shpesh numri ose përqindja e rënies së eksportit është e barabartë me përqindjen e rënies së punëtorëve. Që do të thotë se në këtë moment, historikisht numri më i ulët i punëtorëve punojnë në këtë degë në Maqedoni. Kemi mbetur diku rreth 28.000 punëtorë. Në kohët më të mira në vitin 2009/2010 kemi qenë 63.000 punëtorë në këtë degë", thekson Dimitrovi.

Sipas Dimitrovit, nëse rënia e Qeverisë gjermane rezulton me qeveri tjetër që ndryshon politikat në Gjermani, diçka e mirë mund të dalë prej saj.

"Por tani askush nuk mund të thotë me siguri se çfarë do të thotë kjo, çfarë lloj qeverie do të formohej, kush do t'i bashkohej atij koalicioni. Por me sa duket të gjitha problemet filluan me hyrjen e Partisë së Gjelbër në Parlamentin gjerman dhe kërkesat e tyre për energji të gjelbër, mbylljen e centraleve bërthamore dhe blerjen e energjisë më të shtrenjtë elektrike të prodhuar nga centralet bërthamore në Francë. Kërkesat e njëjta për ndërprerjen e shitjes së motorëve me djegie të brendshme - benzinë dhe naftë, pastaj konkurrenca nga Kina, etj., Të gjitha çuan në një rënie të fuqisë ekonomike të Gjermanisë që kishte më parë", konsideron Dimitrovi.

Megjithatë, Dimitrovi është i mendimit se nëse lufta në Ukrainë ndalet, atëherë situata mund të përmirësohet ose, siç thotë ai, optimizmi midis blerësve mund të kthehet relativisht shpejt dhe situata mund të përmirësohet. "Por kjo është gjithashtu e pasigurt, sepse askush nuk mund të thotë se kur do të ketë një ndërprerje të armiqësive në Ukrainë. Mendoj se kjo është një nga çështjet kryesore, ndërsa ato çështjet e tjera të politikës së brendshme dhe politikës ekonomike të Gjermanisë duhet të jenë më të lehta për t'u zgjidhur", shprehet Dimitrovi.

Ne nuk presim krizë ekonomike edhe më të madhe sesa lufta në Ukrainë, shumë më të madhe se ajo e shkaktuar nga pandemia Kovid", deklaroi Branimir Jovanoviq, ekonomist në Institutin e Vjenës.

Branimir Jovanoviq, analist ekonomik dhe profesor në Institutin e Vjenës, në deklaratën për MIA-n shprehet se kriza në Gjermani kishte prekur ekonominë maqedonase për dy vjet dhe se viti i ardhshëm nuk do të ishte shumë i ndryshëm nga dy vitet e mëparshme.

"Një nga arsyet që rritja ekonomike në Maqedoni në dy vitet e fundit është ndër më të dobëtat në rajon është pikërisht recesioni në Gjermani. Maqedonia është më e ekspozuar ndaj ekonomisë gjermane nga të gjitha vendet e Evropës Lindore – deri në 40 për qind të eksportit maqedonas përfundon atje. Kjo është arsyeja pse eksporti ka rënë për dy vjet me radhë, për shkak të kërkesës së dobët nga Gjermania. Prandaj, mendoj se viti i ardhshëm nuk do të jetë shumë i ndryshëm nga dy të mëparshmit në këtë drejtim. Gjermania ka përjetuar një rënie të PBB-së për dy vjet tani dhe vitin e ardhshëm vendi në të vërtetë pritet të regjistrojë më në fund rritje, megjithëse vetëm një të vogël, prej rreth 0,5 për qind. Kjo sigurisht nuk është e mjaftueshme për të nxjerrë ekonominë maqedonase nga letargjia në të cilën ka hyrë, por nuk është e mjaftueshme për ta shtyrë ekonominë në një depresion, i tha Jovanoviq MIA-s.

Nga Oda Ekonomike Gjermane (AHK), e cila bashkon investitorët gjermanë në vend, nuk pret që kriza në Gjermani të ndikojë në vendet e punës në kompanitë e hapura nga investitorët gjermanë.

"Si Odë EKonomike Gjermane, ne nuk jemi në dijeni se ndonjë nga investitorët gjermanë këtu po planifikon të shkurtojë vendet e punës. Këtë periudhë ata planifikojnë ta përdorin për ushtrime dhe trajnime për të punësuarit e tyre, por edhe për të investuar në teknologji të reja dhe për këtë arsye organizojnë edukimin e stafit të ri. Nuk gëzohet që investimet gjermane nuk janë vetëm në fushën e industrisë automobilistike, por ka sektorë të tjerë ku bëhen investime dhe ata sektorë nuk rrezikohen. Vitin e kaluar, kemi pasur numër të madh riinvestimesh si në industrinë automobilistike ashtu edhe në sektorë të tjerë, e për këtë arsye mendoj se nuk ka nevojë për shqetësim, tha më 17 dhjetor drejtoresha e AHK-së Antje Vandelt.

Instituti ekonomik DIW në Berlin pret që ekonomia gjermane të rimëkëmbet në tremujorin rrjedhës pas rënies së shkaktuar nga pandemia e re e koronavirusit.

Sipas saj, kriza aktuale në Gjermani mund të jetë shans për ne, sepse kompanitë prodhuese gjermane po kërkojnë tregje të reja që janë afër dhe kanë përvojë prodhuese afatgjatë dhe ofrojnë standarde evropiane, dhe ky është një shans i madh për vendin.

"Ajo që është e mirë është se investimet gjermane në vend nuk janë vetëm në industrinë automobilistike. Ishte industria automobilistike që pa një rënie të lehtë të eksporteve në Gjermani në tremujorin e fundit, por morëm informacion nga kompanitë amë se një rimëkëmbje dhe një kthim në të njëjtin nivel priten në tremujorin e dytë të vitit 2025. Na gëzon fakti se një pjesë e madhe e investimeve gjermane në sektorin e automobilave që prodhojnë këtu nuk janë të përqendruara vetëm në prodhimin mekanik, por një pjesë e madhe e tyre prodhojnë pjesë dhe përbërës të dedikuar për automjete elektrike", u shpreh atëherë Vandelt.

Çfarëdo që të ndodhë në Gjermani politikisht në periudhën e ardhshme, është e qartë se do të ndikojë në të gjithë Evropën si politikisht ashtu edhe ekonomikisht.

Biljana Anastasova-Kostiq

Viktorija Jovanova

Foto: MIA arkiv