Shkup, 29 shtator 2023 (MIA)- Kryeministri Dimitar Kovaçevski sot ka qenë i pranishëm në ceremoninë e hapjes së termocentralit privat fotovoltaik në vend – “FEC Novaci” i cili aktualisht është më i madhi në Ballkan. Termocentrali i ri ka një kapacitet total prej 55 MW dhe parashikohet të prodhojë 85,000 MWh në vit, që paraqet energji elektrike e cila është  mjaftueshme për të plotësuar nevojat e 30,000 familjeve.

Kryeministri Kovaçevski theksoi se kjo është dëshmi se si funksionon një Qeveri e përgjegjshme dhe si krijon kushte për ndërtimin e investimeve kaq të mëdha.

“Stabiliteti në sigurimin e energjisë elektrike përmes të gjitha burimeve në dispozicion është prioriteti ynë kryesor dhe ne arritëm ta kthejmë krizën në mundësi. Me këto politika strategjike ne mundësojmë në afat të gjatë parashikueshmërinë në zhvillimin e ekonomisë dhe pavarësinë energjetike të shtetit. Ne kemi potencialet natyrore: ujë, erë, mbi 280 ditë me diell çdo vit, që është mbi mesataren evropiane, prandaj filluam të krijojmë një Qendër të Energjisë së Gjelbër në Evropë nga ana e shtetit. Edhe faktet thonë se është kështu. Në  pjesën e zbatimit të marrëveshjes së gjelbër, kemi arritur të instalojmë një numër në rritje të impianteve të energjisë së ripërtërishme”, ka thënë Kovaçevski.

Ai bëri një krahasim, në vitin 2016 ku janë instaluar 16 megavat në vendin tonë, apo 16 megavat burime të ripërtërishme të energjisë. 

“Nga dita e parë e Qeverisë që unë drejtoj, nga janari 2022 e deri më sot janë dhënë 600 licenca për termocentrale për burime të ripërtërishme të energjisë, pra sot kemi në rrjet, nga 17 janari 2022 deri më sot kemi 450 megavat. burimet e ripërtëritshme të energjisë, dhe deri në fund të vitit do të instalohen dhe vendosen në rrjet  600 megavat burime të ripërtëritshme të energjisë, që është më shumë se kapaciteti i gjithë REK Manastir që prodhon energji të pastër të gjelbër që nuk e ndot mjedisin”, shton ai.

Për momentin që është më e rëndësishme se investime pa stabilitet ekonomikë, politik dhe atë të sigurisë nuk ka. Hyrja në NATO konfirmon se numri dhe sasia e investimeve në vend janë në rritje në të gjitha industritë, veçanërisht në fushën e energjisë. Kjo është arsyeja pse ne kemi nevojë për një rajon paqësor, të qëndrueshëm, të bashkuar që një ditë së shpejti do të bëhet pjesë e tregut evropian prej 500 milionë banorësh. Kjo do të thotë se ajo që ne bëjmë këtu do të jetë e disponueshme për një treg prej 500 milionë banorësh”, tha Kovaçevski dhe shtoi se Maqedonia e Veriut ka një plan ambicioz për kalimin në teknologji të pastra, dhe braktisjen e prodhimit të energjisë elektrike nga qymyri, i cili aktualisht është më i i pranishëm zakonisht, nëpërmjet konceptit të investimeve strategjike.

Ministri i Ekonomisë, Kreshnik Bekteshi theksoi  se deri në vitin 2016 në vendin tonë, që është vendi i diellit dhe e ka diellin në flamur, ka pasur një kapacitet të instaluar të centraleve solar prej vetëm 17 megavatësh.

“Sot me krenari mund të them se në vend funksionojnë dhe janë në funksion centralet fotovoltaike me një fuqi totale të instaluar prej 396 megavat, që prodhojnë 610 gigavat orë energji elektrike. Kjo energji nga centralet fotovoltaike prodhon energji elektrike për 198,000 familje. Por jo vetëm kaq, Komisioni Rregullator për Energjetikë ka lëshuar licenca për centrale shtesë solare, kështu që deri në fund të vitit në vendin tonë do të kemi një kapacitet të instaluar prej 550 megavat orë që do të mbulojë nevojat për energji elektrike të 270 mijë familjeve në vendin tonë. Nëse në vendin tonë ka 700 mijë amvisëri në dy vjet vetëm nga energjia diellore, nevojat për më shumë se 30% të nevojave për amvisëritë tona mbulohen dhe atë vetëm nga energjia diellore”, tha Bekteshi.

Ministri i Transportit dhe Lidhjeve, Bllagoj Boçvarski, tha se ndërtimi i këtij centrali elektrik është nxitur nga masat e ndërmarra nga Qeveria në vitet e fundit, duke krijuar kushte për kalimin në tranzicion energjetik.

“Energjia po bëhet më e shtenjtë gjithnjë e më shumë, po bëhet barrë për ekonominë dhe familjet. Këto investime dhe të tjera të ngjashme janë input i drejtpërdrejtë në rritjen e konkurrencës së kompanive vendase dhe për qytetarët do të thotë kursim i buxhetit shtëpiak.

Dhe për politika të tilla, Ministria e Transportit dhe Lidhjeve në vazhdimësi jep kontribut serioz në realizimin dhe promovimin e agjendës së gjelbër”, tha Boçvarski.

Investitor i këtij projekti të rëndësishëm energjetik për prodhimin e energjisë elektrike nga burimet e ripërtëritshme është kompania vendase “MEJ Energy”, aktiviteti i së cilës është prodhimi dhe shitja e energjisë elektrike nga burime të ripërtëritshme FEC-i i ri është i rëndësishëm për vendin dhe nga pikëpamja e përgjithshme ekonomike, pasi përfaqëson një investim me vlerë 40 milionë euro.

“FEC Novaci” është ndërtuar në tokë tërësisht private, në klasën e duhur ndërtimore, sipas Ligjit për ndërtimin e centraleve fotovoltaike. Një nga përparësitë e lokacionit, siç thonë nga kompania, përveç kushteve të favorshme atmosferike, gjegjësisht numrit të madh të ditëve me diell dhe lidhjes së favorshme për kyçje në rrjetin 110 kV, është edhe afërsia me REK Manastir. Domethënë, sipas rekomandimeve të BE-së për transformimin nga prodhimi i energjisë nga termocentrale konvencionale në termocentrale nga burimet e ripërtëritshme deri në vitin 2030, dhe për prodhuesin tonë më të madh të energjisë elektrike, por nga qymyri, rezervat e të cilit tashmë janë duke u mbaruar, ka plane për transformim në një prodhues i energjisë elektrike nga burime të ripërtëritshme. Në kohën e Revolucionit të Gjelbër, veçanërisht në sektorin e energjisë, kur kalimi në burimet e ripërtëritshme të energjisë është i pranishëm kudo, në vitin 2018 ne kishim idenë për të ndërtuar një kapacitet për të prodhuar energji elektrike nga ajo që kemi më së shumti - dielli si një burim energjie të ripërtëritshme që është gjithmonë i pranishëm. Një motiv plus i investimit ishte fakti se edhe në vendin tonë, jo vetëm për shkak të detyrimeve të marra për të braktisur prodhimin e energjisë nga objektet që ndotin natyrën, ndërgjegjësimi për nevojën për një kujdes më të madh ndaj mjedisit po rritet. Nga aty po punojmë shumë në realizimin e strategjisë për kalimin në prodhim të energjisë nga burimet e ripërtëritshme dhe plotësimin e nevojave për energji nga kapacitetet tona”, tha Shefshet Demirovski, “MEJ Energy”.

Foto: MIA Qeveri