Shkup, 8 gusht 2024 (MIA) - Do të ketë ndryshime rrënjësore, por ato do të jenë të dukshme pasi të zbatohen. Në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës po fillojmë me shumë fronte të hapura, por në të gjitha me procedura hap pas hapi, të cilat do të sjellin ndryshime serioze dhe që në fund do të japin një efekt pozitiv, tha ministrja e Arsimit dhe Shkencës Vesna Janevska.

Duke qenë e ftuar në "Vesti plus" në TV Kanal 5 sonte Janevska tha se pret që viti shkollor të fillojë me probleme minimale dhe çdo gjë tjetër të jetë mirë, përveç që nuk do të ketë tekste për gjuhë të huaja, si dhe tekste shkollore për bashkësitë etnike në formë letre, por të vendosur në ueb faqen e Byrosë për Zhvillimin e Arsimit, për të cilën, sipas saj, nuk është faji i Qeverisë aktuale.

"Shumica e tyre nuk janë miratuar, po punohet intensivisht që të miratohen. Por nuk do të jetë problem serioz", tha ministrja.

Debati publik për dorëzimin e vërejtjeve për planet dhe programet mësimore për klasat e shtatë, tetë dhe të nëntë do të zgjasë, tha ajo, për shkak të pushimeve, dhe pasi të jenë mbledhur të gjitha sugjerimet dhe vërejtjet, do të fillojë krijimi i planeve dhe programeve të reja mësimore për klasat e një të tretës së fundit në arsimin fillor për të cilat është vonuar zbatimi i konceptit.

"Pas kësaj do t'i kthehemi planeve dhe programeve mësimore dhe klasave të mëparshme sepse duam të kemi lëndë të reja zgjedhore, shumë aktivitete të tjera shkollore dhe jashtëshkollore, por kjo do të zhvillohet pa turbulenca të mëdha dhe probleme që do të shfaqeshin në mësim. Pra, në vitet e ardhshme mendoj se do të përfundojmë të gjithë arsimin fillor. Duke qenë se po dëgjojmë edhe palët e interesuara që duhet të dëgjohen, shpresoj se do të marrë kohë dhe do të japë një rezultat të mirë", theksoi ministrja.

E pyetur nëse do ta zbatojnë në tekste diçka për të cilën është pajtuar komisioni maqedono-bullgar për çështje historike, puna e të cilit ka kohë që ka ngecur, Janevska u përgjigj se së pari duhet të shihen rekomandimet sepse, tha ajo "nuk kemi marrë asgjë zyrtare deri më tani".

"Besoj se pjesa jonë e atij komisioni do të dijë të mbrojë identitetin dhe gjuhën tonë kombëtare, interesat tona shtetërore dhe nëse ka ndonjë rekomandim në një rast të tillë - po, mund të zbatohet. Por unë do të them përsëri, në një tekst shkollor - është një kategori e veçantë e librit, përfshin të vërtetën shkencore, jo të vërtetën politike, dhe nëse komisioni i përmbahet shkencës dhe ka një qëndrim të përbashkët, mendoj se në të ardhmen mund të zbatohet edhe në tekstet shkollore", tha Janevska në intervistë.

Në lidhje me atë se kur duhet të futet edukimi seksual dhe temat gjinore si identiteti gjinor, ministrja tha se fëmijët duhet "të marrin informacionin e duhur në një moshë të përshtatshme, kur mund ta perceptojnë siç duhet".

Ajo beson se nuk duhet të ketë tema tabu, se ato duhet të trajtohen në një moshë të përshtatshme, por edhe se ka shumë prioritete të tjera në arsim.

"Në një shoqëri të tillë relativisht konservatore, duhet të pyesim edhe prindërit se kur mendojnë se është e përshtatshme që fëmijët e tyre të mësojnë për diçka tjetër përveç shëndetit riprodhues. Duke qenë se në të kaluarën autoritetet insistonin për edukimin seksual gjithëpërfshirës që në moshë të re, ne pamë reagimin e ashpër të shoqërisë dhe ne si qeveri mbrojmë edukimin seksual në drejtim të shëndetit riprodhues, mbrojtjen nga shtatzënia e padëshiruar dhe sëmundjeve seksualisht të transmetueshme, mbrojtjen nga agresioni seksual, janë ato që mund të mësohen në klasën e shtatë-tetë, do të mësojnë në lëndët përkatëse - Biologji, Edukatë Qytetare etj, ndërsa në moshë më të madhe, pra në shkollë të mesme, nuk është problem të mësohet për ekzistencën e orientimeve të tjera seksuale. Nuk duhet të jetë temë tabu, por as tema kryesore, sepse siç e pamë një ditë më parë, fëmijët tanë nuk e dinë se çfarë është Ilindeni", tha Janevska.

Lidhur me pagat e mësimdhënësve dhe deklaratën e saj sot se rritja nuk do të jetë në shtator, por në mars të vitit të ardhshëm me rreth 12 për qind, ministrja kërkoi mirëkuptim nga mësuesit në intervistë, duke theksuar se ata meritojnë më mirë.

"I kërkoj që duhet të jemi realistë, nuk kemi vrimë, por kemi një krater në buxhet. Fillimisht duhet të prodhojmë para, dmth një biznes që do të mbushë buxhetin që të rrisim rrogën... Ata meritojnë më mirë dhe duhet të presin më mirë, për këtë duhet t'i kthejnë vendit dhe nxënësve, gjithçka që mundem do ta bëj maksimalisht. Sipas Marrëveshjes së Përgjithshme Kolektive, ata duhet të kenë rritje të pagave në mars dhe do ta kenë atë rritje", tha Janevska.

Siç tha ajo, marrëveshjet kolektive nga qeveria e kaluar janë nënshkruar për arsye populiste dhe para zgjedhjeve "për të marrë vota pa marrë parasysh ekonominë dhe nëse shteti mund ta mbajë atë barrë". sa/

Foto: Arkivi i MIA-s/ printskrin "Lajme plus"