Shkup, 7 shkurt 2024 (MIA) - Vetërregullimi i mediave onlajn dhe vetëqëndrueshmëria e organeve vetërregulluese janë dy sfidat kryesore në vendet e Ballkanit Perëndimor dhe Turqisë – tregon një studim rajonal që mbulon edhe gjendjen e vetërregullimit të medias në vendin tonë, i cili u prezantua sot në panelin e organizuar nga Instituti për Media i Maqedonisë (IMM).

Sipas autoreve të hulumtimit për Maqedoninë e Veriut, vetërregullimi ka një ndikim më të madh në mediat tradicionale sesa në mediat onlajn, dhe është e nevojshme të gjenden mekanizma që do të sigurojnë pavarësinë dhe funksionalitetin afatgjatë të organeve vetërregulluese.

Vesna Nikodinoska, udhëheqëse e programeve në IMM, dhe bashkëautore e hulumtimit "Vetërregullimi i mediave në Maqedoninë e Veriut: Forcimi i domosdoshëm i mekanizmave dhe përmirësimi i efektivitetit", deklaroi se vetërregullimi është një stimul i mirë për zhvillimin e sferës mediatike, por, tha ajo, nuk mund të funksionojë e izoluar nga i gjithë konteksti social. Ajo beson se shtetet duhet të ofrojnë një klimë mbështetëse për të reduktuar presionin në sferën mediatike në përgjithësi, e cila do të siguronte kushte për funksionimin e vetërregullimit.

Arsyeja e problemit të parë thelbësor – vetërregullimi i dobët në mediat onlajn, ndryshe nga ato tradicionale, është se ende nuk ka rregullim ligjor, dhe numri i mediave onlajn është shumë i madh dhe shumica e tyre janë anonime.

Profesoresha dhe ekspertja mediatike Marina Tuneva, bashkëautore e hulumtimit për vendin tonë, theksoi se në thelb mekanizmi vetërregullues në vend funksionon mirë, duke theksuar rolin e Këshillit të Etikës së Medias (KEMM) dhe iniciativave të tij, siç është krijimi të regjistrit të mediave profesionale onlajn i cili, siç tha ajo, duhet të promovohet dhe të respektohen kriteret e vendosura ndaj mediave që janë pjesë e tij.

Ajo po ashtu theksoi nevojën e vetëqëndrueshmërisë së organeve vetërregulluese në afat të gjatë dhe se kjo është një sfidë veçanërisht pasi mekanizmi për mbledhjen e anëtarësimit nuk ka funksionuar. Tani për tani, tha ai, financimi është me ndihmën e donatorëve.

Hulumtimi u krye nga prilli deri në korrik 2023 dhe përfshinte intervista me media dhe ekspertë të vetërregullimit dhe një analizë se si funksionojnë organet vetërregulluese për sa i përket pranimit të ankesave.

Hulumtimi u prezantua sot në një panel diskutimi "Rëndësia e Vetërregullimit të Medias për Përmirësimin e Standardeve Profesionale", i cili u hap me një fjalim hyrës nga ambasadori evropian Dejvid Gir dhe mesazhi i tij se në prag të zgjedhjeve të dyfishta është " e rëndësishme të mbahet mend raportimi profesional dhe i besueshëm mediatik", dhe se është më e theksuar, tha ai, në lajmet onlajn, ku duhet të ketë një kod ndërveprimi me përdoruesit onlajn.

Ai theksoi se Komisioni Evropian në raportin e fundit vë në dukje nevojën për forcimin e vetërregullimit në media, veçanërisht përmes zhvillimit të një regjistri për mediat onlajn dhe zhvillimit të standardeve profesionale për gazetarinë onlajn. Kjo, tha Gir, është në kontekstin e kërcënimit të dezinformimit dhe nevojës që publiku të kuptojë se çfarë është dhe të përmirësojë aftësitë e shkrim-leximit mediatik.

Ai theksoi se sfida të tilla me mangësi në rregullimin e mediave ekzistojnë edhe në vendet anëtare të BE-së dhe se Komisioni Evropian ka propozuar disa masa, ndër të cilat është edhe Ligji për Shërbime Digjitale.

Kryetari i Shoqatës së Gazetarëve të Maqedonisë (SHGM) Mlladen Çadikovski theksoi nevojën për t'u përshtatur me tregun e ri gazetaresk dhe mediatik dhe se në këtë është shumë i rëndësishëm vetërregullimi. sa/

Foto: MIA