Ohër, 14 shtator 2023 (MIA) - Në hapësirat e Komunës së Ohrit sot është mbajtur diskutim publik për draft-ligjin për shpalljen e Liqenit të Ohrit zonë e mbrojtur në kategorinë III – Monument i natyrës.

Akti për shpalljen e zonës së mbrojtur të liqenit të Ohrit përmban emrin e zonës së mbrojtur ose gjënë e rrallë natyrore, kategorinë e mbrojtjes së zonës së mbrojtur, veçoritë gjeografike dhe veçoritë tjera themelore, një hartë me kufijtë e zonës së mbrojtur, kufijtë e zonave që ekzistojnë brenda zonës së mbrojtur, pastaj llojet e zonave në zonën e mbrojtur, regjimi i mbrojtjes dhe subjekti që do të menaxhojë dhe çështje të tjera të përcaktuara me aktin e shpalljes.

Nga Ministria resore e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor u theksua se me miratimin e Ligjit për rishpalljen e Liqenit të Ohrit monument i natyrës, do të mundësohet ruajtja e gjendjes natyrore të liqenit përmes mbrojtjes së vlerave kulturore, natyrore dhe të tjera si fenomen unik natyror në botë, parandalimin e veprimeve që në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të tërthortë mund të shkaktojnë përçarje të habitateve dhe ekosistemeve, krijimin e kushteve të favorshme për mbrojtjen, ruajtjen dhe promovimin e diversitetit biologjik dhe rajonal, si dhe përdorimin e qëndrueshëm të burimeve natyrore në një mënyrë që nuk kërcënon mbijetesën e habitateve dhe specieve.

"Liqeni i Ohrit është i mbrojtur me ligj që nga viti 1977. Që atëherë e deri më tani, konkretisht për liqenin e Ohrit, nuk kemi pasur një subjekt të caktuar për menaxhimin e tij. Gjatë gjithë kësaj periudhe, liqeni ishte pa një subjekt që do ta menaxhonte dhe do të punonte për mbrojtjen e tij. Është pikërisht mungesa e një subjekti që do të menaxhojë që kanë ndodhur shumë gjëra të pakëndshme, edhe pse është në listën e UNESCO-s. Rritja e urbanizimit, deponive, ndërtimet pa leje, krijuan një situatë kaotike që nuk meriton një të mirë natyrore me vlera universale botërore. Avantazhi i këtij ligji është se madje tani do të themelohet një kompani publike për menaxhimin e liqenit, me një shërbim sigurie për mbikëqyrje të vazhdueshme të gjithçkaje që ndodh në bregdet, e cila do ta mbrojë liqenin dhe do të sanksionojë parregullsitë, tha Vasil Anastasovski, kryetar i Shoqatës për Mbrojtjen e Natyrës së Maqedonisë.

Sipas drejtoreshës së Entit Hidrobiologjik në Ohër, Orhideja Taseska, rishpallja e Liqenit të Ohrit monument i natyrës është me rëndësi të madhe, pasi në këtë mënyrë menaxhimi me resursin vendoset brenda kornizës ligjore.

"Një hap i rëndësishëm në këtë është miratimi i menaxhment-planit për menaxhim me Liqenin e Ohrit, nëse planifikohen të gjitha hapat në drejtim të mbrojtjes së tij, aq më tepër që bëhet fjalë për një zonë komplekse menaxhuese", theksoi ajo.

Taseska e sheh pozitivisht atë që legjislacioni parasheh një organ që do të menaxhojë me resursin.

Menaxhimi me resurin nuk parashikon vetëm monitorimin e gjendjeve të ekosistemit me rekomandime për mbrojtje, por është një aktivitet kompleks me procedura administrative, strategji për turizmin, aktivitete komunale.

Draft-igji për shpalljen e Liqenit të Ohrit për monument natyre është përgatitur sipas Studimit për valorizimin i cili përcakton vlerat natyrore të zonës.

Përfaqësuesit e organizatave joqeveritare dhe shoqatave ekologjike nga rajoni janë kategorikisht kundër dispozitave të draft-ligjit që parashikon formimin e një ndërmarrje publike si subjekt që do të menaxhonte me liqenin. Sipas tyre, për herë të parë në historinë e Ohrit dhe Liqenit të Ohrit nën formën menaxhim, synimi është që liqeni t'i jepet dikujt për ekonomizim/

"Liqeni i Ohrit është një e mirë publike, e mbrojtur nga aspekti natyror për shkak të vlerës së tij universale, sipas organizatave ndërkombëtare. Ne si organizata të shoqërisë civile nuk do të lejojmë themelimin e asnjë ndërmarrje publike, e cila do të menaxhohet nga njerëz partiakë dhe do të punojë sipas interesave partiake, tha aktivisti ekologjik", Nikolla Kiselinov.

Ata besojnë se ka institucione profesionale që mund të menaxhojnë me resursin, si Enti dhe Muzeu ose Enti Hidrobiologjik.

Sipas shoqatave joqeveritare dhe qytetare, tashmë ekzistojnë dhjetëra ligje që mbrojnë liqenin e Ohrit, por të njëjtat nuk janë zbatuar.

"Institucionet nuk janë në gjendje t'i zbatojnë dhe tani është duke u shpikur një ligj i ri. Funksionim i institucioneve, asgjë tjetër. Ajo ndërmarrje publike do të jetë subjekt i korrupsionit", tha Kiselinov. ls/

Foto: MIA