Shkup, 13 mars 2025 (MIA) - Anëtarësimi në NATO është kontributi më i madh për sigurinë dhe stabilitetin tonë, garancia më e fortë për mbrojtjen e integritetit territorial dhe sovranitetit dhe një parakusht i rëndësishëm për mirëqenien e qytetarëve. Ne nuk jemi më objekt diskutimesh gjeopolitike, tani jemi subjekt që kontribuon në mënyrë aktive në diskutime dhe vendimmarrje për të gjitha çështjet. Aktualisht kemi buxhetin më të madh në Ministrinë e Mbrojtjes në këto dekada. Është e rëndësishme që Armata të modernizohet, të modernizojmë kapacitetet tona dhe të investojë në potencial njerëzor.

Këto ishin mesazhet kryesore nga tribuna e sotme "Pesë vjet anëtarësim i Republikës së Maqedonisë së Veriut në NATO: Arritjet, perspektivat dhe sfidat", që u mbajtën në Pallatin e ARM-së në Shkup, në organizim të Klubit Diplomatik - Shkup dhe Shoqatës së veteranëve dhe rezervistëve në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë.

Ministri i Mbrojtjes Vllado Misajllovski në fjalën e tij theksoi se ne si vend kemi dy qëllime strategjike, NATO-n dhe BE-në.

"Pas këtyre 30 viteve, ende jemi jashtë familjes së BE-së, jemi ende në dhomën e pritjes. Bëmë shumë sakrifica. Si vend kemi dhënë shumë nga identiteti ynë, ndryshimin e emrit, ndryshimin e flamurit, ndryshimin e kartëmonedhave dhe shumë koncesione që kanë ndodhur në vitet e kaluara. Po, tani jemi të barabartë në NATO, por nuk duhet të harrojmë se kemi qenë një shtet anëtar serioz që nga viti 2008. Edhe atëherë vendi ynë ishte në NATO. Tani jemi ulur pranë njëri-tjetrit, kemi të drejtë të shprehim mendimin tonë, por secili prej jush është meritor që Maqedonia është në NATO", tha Misajllovski.

Siç e theksuat, atë që është detyrim për ne dhe atë që kemi marrë nga NATO, do ta përmbushim. Ai vuri në dukje se 32 për qind e buxhetit tonë këtë vit është ndarë drejtpërdrejt për modernizim.

"Para nesh janë kohë të ndërlikuara. Fatkeqësisht, ka më shumë se tre vjet luftë në tokën evropiane, por jo vetëm në tokën evropiane, por edhe përtej kufijve të kontinentit, ne kemi një situatë shqetësuese të sigurisë. Ajo që është e rëndësishme për ne si vend është të kemi mbi 2 për qind buxhet, për momentin e kemi atë. Qasja rajonale gjithashtu duhet të diskutohet, duhet të diskutojmë se çfarë është më e nevojshme për ushtrinë tonë, por gjithashtu duhet të ndihmojmë të gjithë aleatët dhe miqtë tanë. Në mënyrë që të jemi familje e madhe, duhet të arrijmë të gjitha ato veprime që vendet e mëdha i bëjnë në NATO", shtoi Misajllovski.

Ai informoi se të gjitha mjetet u paguhen rregullisht të gjithë ushtarëve, të gjithë oficerëve dhe kjo do të vazhdojë kështu. Ai paralajmëroi se Ministria paralelisht do të ndajë mjete edhe për kapacitetet e tyre, ndërsa paralelisht edhe do të modernizohet.

"Momentalisht kemi buxhetin më të madh në Ministrinë e Mbrojtjes në këto dekada dhe do t'i përkushtohemi ndihmës së plotë në burimet njerëzore, por edhe përmirësimit të kapaciteteve tona. Shumë nga kapacitetet tona që i ka Ministria e Mbrojtjes, por edhe në Armatë, për fat të keq janë në gjendje të keqe. Kur duhet të jemi të barabartë në tryezë dhe të ulemi me shtetet e tjera anëtare, duhet të ndajmë mjete edhe për këto objekte. Sipas nevojës së NATO-s, ne duhet të ndajmë 20 për qind të buxhetit tonë për modernizim. Në të vërtetë, këtë vit do të ketë shumë projekte që do t'i realizojmë", shtoi ministri.

Ai përkujtoi në shpalljet publike për pranimin e 300 ushtarëve të rinj profesionistë dhe 10 nënoficerëve në Armatë, me ç'rast paralajmëroi edhe se do të kishte shpallje shtesë të brendshme për avancimin e Armatës.

"Gjëja më e rëndësishme është të kemi ushtarë të shëndetshëm, të kemi njerëz që e duan Maqedoninë dhe që do të qëndrojnë me krenari në radhët e para, t'i respektojmë ata sepse ata janë heronjtë e vërtetë të atdheut tonë", shtoi Misajllovski.

Gjenerali në pension Pavle Arsoski, në fjalën e tij sot në forum, theksoi se anëtarësimi në NATO si qëllim strategjik ka pasur gjithmonë mbështetje të fortë nga qytetarët dhe një konsensus të gjerë mbipartiak, ndëretnik dhe shoqëror.

"Kontributi në operacionet ndërkombëtare është në frymën e angazhimeve strategjike të vendit për të kontribuar në paqen dhe sigurinë globale dhe është edhe një konfirmim i gatishmërisë për të ndarë sfidat si anëtare e plotë e NATO-s. Maqedonia, si një nga anëtarët më të rejaj të Aleancës, tashmë po përmbush qëllimet që NATO i vendosi në Samitin e Uellsit në vitin 2014. Anëtarët e NATO-s atëherë u zotuan për të arritur ndarje në dekadën e ardhshme

prej të paktën 2 për qind të prodhimit të tyre të brendshëm bruto (PBB) për mbrojtjen dhe të paktën 20 për qind të buxhetit të mbrojtjes për pajisjet e reja dhe modernizimin e forcave të mbrojtjes", shtoi Arsoski.

Ai informoi se vendi ynë investoi 2.05 për qind të PBB-së në mbrojtje vitin e kaluar, ose 327 milionë euro. Në krahasim, 1.85 për qind e PBB-së u alokua për mbrojtje në vitin 2023 dhe 1.57 për qind të PBB-së në vitin 2022.

"Megjithatë, jemi dëshmitar se edhe 10 vjet pas samitit të NATO-s në Uells, 1/3 e shteteve anëtare ende nuk kanë arritur atë për të cilën janë zotuar. Këtë vit, ashtu si vitin e kaluar, pothuajse një e treta e buxhetit për mbrojtjen e Maqedonisë është e destinuar për modernizimin dhe pajisjen e Armatës, një proces që filloi rreth pesë vjet më parë dhe është në fazë të avancuar, e cila gjithashtu plotëson kriterin për forcimin e kapaciteteve të mbrojtjes kombëtare dhe kolektive të NATO-s. Edhe kjo nuk kalon pa u vënë re. Aleatët mirëpresin përparimin e Maqedonisë dhe inkurajojnë vendin të vazhdojë zhvillimin e mbrojtjes së tij", shtoi Arsoski.

Ai vuri në dukje se roli i NATO-s në mbështetjen e Ukrainës në këto kohë kritike është vendimtar, duke theksuar se vendi ka ndjeshmëri për popullin ukrainas në këtë agresion nga Rusia.

"Administrata e re amerikane në 2 muajt e fundit ka këmbëngulur në një rritje të konsiderueshme të investimeve dhe aftësive të mbrojtjes nga anëtarët evropianë të NATO-s, ka njoftuar një ulje të pranisë amerikane në kontinentin evropian, ka marrë me këmbëngulje dhe vendosmëri masa për t'i dhënë fund shpejt luftës në Ukrainë, ka vendosur taksa dhe kemi një luftë tregtare në fillimet e saj... Të gjitha këto janë ngjarje që nga njëra anë shkaktojnë shqetësim, por nga ana tjetër iniciojnë veprim", tha Arsoski.

Siç nënvizoi ai, kostoja e mbrojtjes së Evropës brenda NATO-s është mbuluar deri në 70 për qind nga Shtetet e Bashkuara për dekada të tëra.

"Kjo siç duket do të ndryshojë shumë shpejt. Ato investime minimale prej 2 për qind në mbrojtje u rritën në një nevojë prej 3-5 për qind. BE dhe anëtarët evropianë të NATO-s paralajmërojnë rreth 800 miliardë investime në mbrojtje, që është afërsisht e barabartë me buxhetin ushtarak të SHBA-së. Në vende të caktuara, njoftohet kthimi i trajnimit të detyrueshëm ushtarak për të gjithë popullsinë mashkullore në mënyrë që të ndërtohet një përbërje rezervë. Paralajmërohet forcimi i kompleksit ushtarako-industrial, investime në sistem të ri mbrojtës. Por është e qartë se diçka që është lënë pas dore për dekada nuk do të mund të kompensohet për një ose dy vjet. Dhe ky është vetëm fillimi i riarmatosjes së Evropës, grumbullimit të armatave evropiane dhe vendosjes së një ekuilibri me Rusinë", tha Arsoski.

Gjenerali në pension Ilija Nikollovski në fjalën e tij tha se aderimi i vendit në NATO është një akt i rëndësishëm dhe historik në realizimin e qëllimit tonë strategjik, sepse për ne si vend i vogël, i cili ka pozicion shumë të rëndësishëm, të ndjeshëm gjeostrategjik, arritja e këtij qëllimi është e një rëndësie të veçantë.

Foto: MIA