Shkup, 5 nëntor 2023 (MIA) - Përmirësim dhe modernizim i infrastrukturës dhe teknologjisë që përdoret për të trajtuar bagazhet e regjistruara të pasagjerëve në Aeroportin Ndërkombëtar të Shkupit, paralajmëroi koncesionari, TAV Maqedoni. Që nga 9 tetori, atje bëhet sendërtim i sistemit të trajtimit të bagazheve/baggage handling system (BHS), proces që pritet të përfundojë deri në fund të muajit. Edhe koncesionari edhe Ministria e Transportit dhe Lidhjeve shprehen se po ndërmerren aktivitete për sa më shumë destinacione të reja për pasagjerët dhe presin që rritja të vazhdojë në sektorin përkundër klimës inflatore globale dhe zhvillimeve më të reja gjeopolitike.

Sipas TAV, marrë në përgjithësi, dhe duke marrë parasysh situatën momentale gjeopolitike në nivel global, disa modele të caktuara të lidhjes ndoshta kanë ndryshuar, por gjasat për sivjet edhe më tej, në raport me lidhjen ajrore pritet të përmirësohet. Ministria dikasteriale, nga ana tjetër, informon se ka interes nga aviokompanitë e huaja për të hyrë në tregun maqedonas, por ende po bëhen analiza nëse do të bëhet edhe një thirrje tjetër për subvencionimin e fluturimeve deri në fund të vitit.

Nexhat Kurt, drejtor i përgjithshëm i TAV Maqedoni, sqaroi për MIA-n se sistemi që ata po e sendërtojnë në Aeroportin e Shkupit përfshin të gjitha pajisjet, sistemin dhe softuerin që punojnë për bagazhin që duhet të kontrollohet në rentgen dhe të ndahet sipas fluturimit dhe destinacionit.

"Deri tani, kemi pasur sistemin e trajtimit të bagazhit që punon me konfigurimin standard të skanerit 2 dhe sistemin për rentgen. Me aktivitetet që janë duke u zhvilluar, ose ridizajnimi dhe rikonfigurimi i sistemit, do ta sendërtojmë atë me teknologji më të fuqishme që është si tomografia kompjuterike, respektivisht me makina të ashtuquajtura "standardi 3".Në praktikë, kjo do të thotë çmontimin e pajisjeve "standard 2" dhe instalimin e pajisjes së re, "Standard 3" dhe teknologjisë më të re", shprehet Kurti.

Gjatë periudhës së çmontimit dhe instalimit, ata nuk u përballën me asnjë ndërprerje në shërbimin e bagazhit, ndërsa të punësuarit nga Departamenti i teknikës kanë gjetur mënyrën për të trajtuar bagazhin në këtë periudhë kalimtare.

"Sendërtimi nuk nënkupton vetëm instalimin fizik të makinave të reja, por i gjithë procesi pasohet nga një periudhë testimi, që është gjithashtu me një rëndësi të madhe. Kjo është arsyeja për shkak të cilës kemi dalë në publik dhe kemi këshilluar pasagjerët të mbërrijnë në aeroport 3 orë para kohës së nisjes së fluturimit të tyre. Ne e bëmë këtë në mënyrë që të kemi një proces të papenguar të regjistrimit në rast se ndodh ndonjë problem me aktivitetet e sfondit që lidhen me procesin e trajtimit të bagazhit dhe për të shmangur vonesat e fluturimeve, të aeroplaneve. Në përputhje me aktivitetet e planifikuara, e edhe sipas fazave të përfunduara deri më tani, besojmë se deri në fund të nëntorit, e ndoshta edhe më herët, do të përfundojmë të gjithë sendërtimin", paralajmëron Kurt.

Lidhur me përfitimet për pasagjerët, bën të ditur se ky sendërtim nënkupton përmirësimin dhe modernizimin e infrastrukturës dhe teknologjisë së përdorur për trajtimin e bagazhit të regjistruara të pasagjerëve, gjë që, siç shprehet, përmirësohet efikasiteti, siguria e procesit të trajtimit të bagazhit, si dhe siguron që ky bagazh të drejtohet në mënyrë të saktë drejt fluturimeve të duhura.

"Sendërtimi i sistemit të trajtimit të bagazhit është një nga projektet më të rëndësishme që i kemi këtë vit, sepse do të lehtësojë operacionet tona të sfondit për kontrollin dhe

klasifikimin e bagazhit, dhe siç e kam thënë tashmë, do të mundësojë proces efikas, të besueshëm dhe të sigurt të trajtimit të bagazhit", shprehet Kurti.

Ai përkujton se më herët në aeroport, u vendos lehtësi për pasagjerët me aftësi të kufizuara të cilët udhëtojnë vetëm dhe të cilët kanë nevojë për ndihmë në aeroport. Ata mbërritjen në aeroport tani mund të paralajmërojnë e tyre në hyrje të parkingut – duke u lajmëruar përmes interkomit të shënuar posaçërisht dhe të instaluar për këtë qëllim, ata mund të kontaktojnë së shpejti Shërbimin e ndihmës speciale të aeroportit, i cili së shpejti pas lajmërimit të pasagjerit do ta pres atë në parkingun e dedikuar për personat me aftësi të kufizuara dhe së bashku do të përfundojnë të gjitha procedurat e aeroportit të kërkuara për udhëtimin ajror. Prej para do kohë është rinovuar Salla e biznesit primeclass në Aeroportin e Shkupit, e sipas Kurtit, punojnë edhe në projekte të tjera që përmirësojnë në mënyrë plotësuese cilësinë e funksionimit të aeroportit dhe rrisin përvojën e udhëtimit të pasagjerëve të tyre.

Janë ndryshuar disa modele të caktuara të ndërlidhjes, por në raport me lidhjen ajrore ajo pret të përmirësohen

Lidhur me gjendjen e përgjithshme në aviokomunikacionin dhe ndikimin e zhvillimeve më të reja gjeopolitike në këtë fushë, ai thekson se industria e aviacionit është industri rezistuese dhe mund të rimëkëmbet dhe të rimëkëmbet nga kriza, siç ishte rasti gjatë krizës me COVID-19 edhe sot, pas asaj krize.

"Që aviacioni dhe transporti ajror të përgjigjen dhe të kontribuojnë në ekonomi dhe zhvillimin e tyre, nevojitet lidhja midis qyteteve dhe vendeve, ndërsa kapacitetet dhe frekuencat e këtyre marshrutave midis qyteteve dhe vendeve luajnë rol të rëndësishëm. Marrë në përgjithësi, dhe duke marrë parasysh situatën momentale gjeopolitike në nivel global, disa modele të caktuara të lidhjes ndoshta kanë ndryshuar, por gjasat për sivjet edhe më tej, në raport me ndërlidhjen ajrore pritet të përmirësohen. Mirëpo, sot, për fat të mirë, Aeroporti i Shën Palit të Ohrit, dhe veçanërisht Aeroporti Ndërkombëtar i Shkupit, kanë ndërlidhje të shkëlqyeshme me qytetet dhe portofol të gjerë destinacionesh dhe marshrutash", sqaron drejtori i përgjithshëm i TAV Maqedoni.

Duke folur për sfidën e inflacionit, ai bën të ditur se si operator i aeroportit nuk përcaktojnë çmimet e biletave të fluturimit dhe se ato formohen nga inputet e aviokompanive nga njëra anë dhe kërkesa për udhëtime nga ana tjetër, si dhe nga intensiteti i konkurrencës në treg.

Udhëtimet ajrore, shprehet Kurti, ende kanë avantazh konkurrues në raport me mjetet tjera të udhëtimit, veçanërisht kur i krahasojmë me çmimet e llojeve të ndryshme të transportit tokësor, veçanërisht duke marrë parasysh se udhëtimi ajror është mënyra më e sigurt, më e shpejtë dhe më e përshtatshme për të arritur nga pika "A" në pikën "B". Ata, siç paralajmëron, do të bëjnë çdo përpjekje për të siguruar një gamë më të madhe destinacionesh dhe linjash ajrore që fluturojnë nga aeroportet në mënyrë që të ketë konkurrencë dhe pasagjerët të kenë mundësinë të zgjedhin atë që u përshtatet më mirë nevojave, kërkesave dhe buxhetit të tyre.

Rendi aktual dimëror i fluturimit për vitin 2023/2024, që hyri në fuqi, numëron 14 aviokompani nga Aeroporti Ndërkombëtar i Shkupit, duke fluturuar në 41 destinacione, derisa nga ana tjetër, pas sezonit të frekuentuar veror të mbushur me aviokompani sezonale në Aeroportin e Ohrit, tani atje do të fluturojnë aviokompani deri në katër destinacione deri në fund të muajit mars të vitit të ardhshëm.

Në aeroportin e Shkupit gjatë këtij viti janë hapur linja të reja ajrore për në Frankfurt, Oslo, Split, Lubjanë dhe Sarajevë, deri te të cilat fluturojnë Lufthansa, Norvegjian erlajns, Kroacia erllajns, Viz er dhe Ejxhian erlajns.

Sanekspresi do të vazhdojë me fluturimet deri në Izmir dhe Antalia gjatë gjithë vitit, ndërsa Viz er do të vendosë avionin e saj të 6-të në bazën e Aeroportit të Shkupit dhe do të rrisë frekuencat e tij të fluturimeve në nëntë linja ajrore, ndërsa linjen ajrore Shkup-Luksemburg paralajmëruan se do ta hapin në gjysmën e dytë të dhjetorit.

Nga maji i vitit të ardhshëm, Er Baltik do të hapë linjën ajrore Shkup – Riga, e cila, sipas Kurtit, do të jetë mundësi e shkëkqyer në mënyrë që pasagjerët të zbulojnë Baltikun dhe Skandinavinë, pasi kjo linjë ajrore ka ndërlidhje të shkëlqyer në këto rajone gjeografike.

"Të gjitha linjat e përmendura ajrore, së bashku me përsosmërinë e shërbimeve tona të aeroportit që e sigurojnë kolegët tanë të përkushtuar ndaj klientit, presim të përfundojnë këtë vit me një rekord të ri, i cili sigurisht duhet të tejkalohet në vitin 2024, duke marrë parasysh projeksionet dhe parashikimet tona për sa i përket trafikut ajror", paralajmëron drejtori i përgjithshëm ekzekutiv i TAV Maqedoni.

Analizat e një thirrjeje të re për fluturimet e subvencionuara, interes për hyrjen e aviokompanive të reja

Pas një pauze prej një viti, në prill, sërish filloi mbështetja financiare qeveritare për fluturimet e reja, kur u nënshkruan marrëveshje me Lufthansën gjermane për linjën ajrore Shkup-Frankfurt dhe me Viz er për katër linja nga Shkupi në Luksemburg, Shtutgart, Salcburg dhe në Lubjanë. Ministri i Transportit dhe Lidhjeve Bllagoj Boçvarski tha në atë kohë se ishin prezantuar destinacione të reja për të cilat kishte interes të madh nga qytetarët, por se kishte mjete shtesë për të shpallur një thirrje të re deri në fund të vitit.

E pyetur nga MIA nëse do të ketë thirrje të re, Ministria e Transportit dhe Lidhjeve u përgjigj se me të gjitha institucionet kompetente në këtë sektor po bënin analiza për zhvillimin e trafikut ajror në vend që do të tregonin mënyrën dhe kohën kur është e nevojshme të shpallë thirrje tjetër publike për fluturime të subvencionuara. Ata theksojnë se ka interes për linjat e reja ajrore që hyjnë në tregun tonë.

"Padyshim, trafiku ajror në vend ka një linjë të vazhdueshme rritëse dhe kjo na jep stimul shtesë për të menduar se kapacitetet e aeroporteve vendore nuk janë shfrytëzuar ende dhe mbi këtë bazë presim që në periudhën e ardhshme të ketë nevojë për thirrje të reja publike në mënyrë që të ofrohen sa më shumë destinacione", deklarauan për MIA-n nga Ministria dikasteriale.

Nuk mund të thonë se sa do të ishte mbështetja financiare në rast se do të kishte thirrje të re, por kriteret do të mbeteshin të njëjta me ato të thirrjes së mëparshme, të cilat, siç theksojnë ata, ishin në përputhje me rregullat e Bashkimit Evropian.

"Në bazë të marrëveshjeve, Lufthansa pranoi të fluturojë nga Aeroporti i Shkupit pa pagesë, ndërsa për subvencionet ndaj Viz er, priten faturat e para në mënyrë që të përcaktohet se sa do të jetë pagesa. Sipas Marrëveshjes, shteti është i detyruar të paguajë subvencione prej shtatë eurosh për pasagjerin që largohet", informojnë nga Ministria e Transportit.

Analizat e tyre tregojnë se trafiku ajror në vend ka ende një mundësi për rritje të vazhdueshme.

"Këtë e tregojnë 2.6 milionë pasagjerë të transportuar nga mesi i tetorit të këtij viti, na kanë mbetur edhe dy muaj deri në fund të vitit dhe presim një numër rekord pasagjerësh të transportuar këtë vit. Ky është edhe një tregues se trafiku ajror ka ende hapësirë për

zhvillim të vazhdueshëm dhe përmes negociatave me organet shtetërore ka interes nga aviokompanitë e huaja për të hyrë në tregun maqedonas. Po ashtu edhe TAV mbi baza tregtare po negocion me kompani të tjera për të hyrë në tregun maqedonas", informojnë nga Ministria dikasteriale.

Me rendin dimëror të fluturimit në "Aeroportin ndërkombëtar të Shkupit" do të zhvillohet komunikacion ajror në 39 linja: Vjenë, Beograd, Athinë, Zagreb, Varshavë, Frankfurt, Budapestë, Stokholm, Sandefjord, Geteborg, Malme, Kopenhagë, Ajndhoven, Bruksel, Paris, Dortmund, Këln, Friedrishhafen, Memingen, Basel, Nuremberg, Berlin, Milano, Hamburg, Venecia, Bremen, Bratislavë, Romë, Baden Baden, Maltë, Bolonjë, Lubjanë, Luksemburg, Londër, Stamboll, Izmir, Sarajevë, Zyrih dhe Gjenevë. Në aeroportin “Sh. Apostulli Pali-Ohër", nga ana tjetër, do të shërbehen linjat drejt Cyrihut, Memingenit, Dortmundit dhe Vjenës nga ana tjetër.

Në periudhën janar-shtator të këtij viti, numri i pasagjerëve të transportuar përmes aeroporteve të Shkupit dhe Ohrit u rrit për 30 për qind krahasuar me vitin 2022, ndërsa te fluturimet rritja arrin 19 për qind.

Destinacionet më të shpeshta nga Aeroporti Ndërkombëtar i Shkupit, sipas statistikës së trafikut të pasagjerëve të TAV Maqedoni, për periudhën janar-shtator të këtij viti janë: Stambolli (dy aeroportet, IGA dhe Sabiha Gokçen me 10,8 për qind të të hises së tregut), Bazel Mullhaus (6,1 për qind), Zyrih (5,5 për qind), Vjenë (4,7 për qind), Dortmund (4,5 për qind), më pas Frankfurt (4,2 për qind), Mynih Memingen (4,1 për qind), Antalia (4 për qind), Malme (2,6 për qind) dhe Këln (2,6 për qind).

Pesë vendet e para me më shumë fluturime në janar-shtator 2023 ishin: Gjermania (27,3 për qind të hises së tregut); Turqia (16,9 për qind); Zvicra (13,4 për qind); Suedia (6,7 për qind) dhe Italia (6,5 për qind).

Lidija Vellkovska

foto: Arkivi i MIA-s, Aeroportet TAV